برش آهن آلات و مقاطع فولادی به‌دلیل سخت بودن مقاطع از جمله کارهای حساس است که نیازمند افراد ماهر و باتجربه است. فرایند برش آهن آلات به دو شیوه انجام میشود، روش سنتی و روش مدرن.
ما در این دانشنامه قصد داریم با معرفی انواع دستگاه برش آهن آلات و روشهای مختلف برشکاری به بررسی نکات و تکنیک‌های مربوط به استفاده از ابزارهای قدرتمند و جدید برای برش انواع آهن بپردازیم.
هر کدام از دستگاهها مناسب برای ضخامت‌های مختلف آهن‌آلات است. ازاینرو به ابزارها و روشهای متداولی که در صنعت ساختمان و دیگر صنایع استفاده میشود، اشاره خواهیم کرد تا مناسب‌ترین روش را انتخاب نمایید.
فهرست مطالب
- انواع دستگاه برش آهن آلات
- برش با دیسک‌های سایشی برنده
- برش آهن با اره مدور
- برش آلومینیوم با اره زاویه‌دار
- برشکاری هوشمندانه به کمک اره دوطرفه
- برش فولاد ضد زنگ با دیسک آسیابی
- برش با تیغه آهنی
- برش به کمک تیغه الماسه
- برش آهن با واترجت
- نکات مهم برای ایمنی در برش آهن آلات
- برش با ابزارهای حرفه‌ای در نقاط غیرقابل دسترس
- نکات مهم در مورد تیغۀ اره‌ها
- سخن آخر
- سؤالات متداول
انواع دستگاه برش آهن آلات
وقتی صحبت از برش فلزات میشود، منظورمان فقط برش آهن در کارگاه‌ها و محل پروژه‌ها نیست؛ بلکه از برشکاری در خط تولید کارخانجات هم استفاده میشود. روشهای سریع‌تر و آسان‌تری برای برش انواع آهن آلات وجود دارد، با این حال از روشهای قدیمی مانند اره برقی نیز می‌توان برای برش آهن آلات استفاده کرد.
ساده‌ترین ابزار همان برش با اره است. البته اره‌های دستی برای تمامی مقاطع استفاده نمی‌شوند. آهن‌آلات ضخیم‌تر باید از دستگاه و ابزار مکانیکی استفاده کرد.
برویم سراغ معرفی ابزارها و راه‌های بریدن آهن به روش ساده.
برش با دیسک‌های سایشی برنده
یک دستگاه چرخ‌دار مجهز به دیسک سایشی بُرنده به خوبی می‌تواند انواع آهن از جمله پیچ و مهره، میلگرد و حتی ورق آهن را برش دهد؛ اما این روش یک عیب دارد.
در برش آهن با دیسک‌های سایشی، دیسک‌ها به سرعت ساییده شده و از بین می‌روند و با استفادۀ مکرر از آنها قطرشان کوچک‌تر میشود. با این حال توصیه میشود از تیغه‌هایی با جنس مقاوم‌تر استفاده کنید که دارای قابلیت برش آهن باشند. این تیغه‌ها دوام بسیار طولانی‌تری داشته و سرعت عملیات بالایی دارند.
برش آهن با اره‌های مدور (دایره‌ای)
اره‌های مدور (دایره‌ای)، یک ابزار عالی برای برش آهن آلات مختلف هستند و قدرت برش آنها به گونه‌ای است که گویا کره را با چاقوی داغ می‌برید.
با استفاده از تیغۀ برشی این اره‌ها می‌توانید آهن و فولاد را با ضخامت حدود 8/3 اینچ برش دهید. با این حال باید مراقب باشید، چرا که تراشه‌های آهنی داغ حاصل از برش آهن به همه جا پراکنده می‌شوند.
برای محافظت از پاشش تراشه‌ها از وسایل ایمنی (عینک، ماسک و دستکش) استفاده کنید، در مقابل تراشه‌ها نایستید و هر چیزی را که نمی‌خواهید با تراشه های آهنی آسیب ببینند، بپوشانید.
تیغه‌های برشی دایره‌ای دو نوع هستند:
- تیغه‌های دندانپزشکی؛
- تیغه‌های کاربیدی.
تیغه‌های کاربیدی نسبت به نوع اول گران‌تر هستند؛ اما طول عمر بیشتری دارند. فرقی نمی‌کند که شما یک برشکار حرفه‌ای باشید یا یک تازه‌کار، به هر حال برخی از ابزارهای حرفه‌ای وجود دارند که در انجام کارها بسیار ضروری بوده و راندمان کار را بالا می‌برند.
بخوانید: فرمول محاسبه وزن آهن آلات
برش آلومینیوم با اره زاویه‌دار
ایجاد برش‌های دقیق روی میله‌های آلومینیومی، لوله‌ها و زاویه‌دار کردن فلزات با یک اره زاویه‌دار که با استفاده از یک تیغه طراحی شده، انجام میشود. این ابزار در برش فلزات غیرآهنی هم به کار می‌رود.
اگر قسمت موتور این اره‌ها باز باشد، می‌تواند توسط تراشه‌های فلز آسیب ببیند. ازاینرو برای جلوگیری از آن، می‌توانید یک پارچه روی موتور بکشید تا از قسمت سیم پیچ و موتور در حین برش محافظت شود.
گیرۀ نگه‌دارنده نیز می‌تواند خطر پرتاب شدن تراشه‌ها را کاهش دهد و نگه داشتن فلز را برای برش، راحت‌تر کند. این نکتۀ مهم را باید در نظر بگیرید که بدون گیره پشتی، تیغه اغلب روی فلز گیر کرده و آن را از بین می برد و باعث غیر قابل استفاده شدن دستگاه میشود.
برشکاری هوشمندانه به کمک اره دوطرفه
اره دو طرفه یکی از راه‌های بریدن آهن به روش ساده است. این وسیله از ابزارهای دستی بوده و بیشتر برای برش لوله و مقاطع آهنی کم ضخامت استفاده میشود. در کارگاه‌های ساختمانی یا در تعمیرات منازل این ابزار کاربرد زیادی دارد.
ابزارهای دستی فوق‌العاده هستند، چراکه هنگام استفاده از آنها می‌توان برشکاری‌های خلاقانه‌ای انجام داد. یا قسمت‌هایی را برش داد که دسترسی آسانی ندارند.
برش فولاد ضد زنگ با دیسک آسیابی
انواع مختلفی از فولاد ضد زنگ وجود دارد که برش برخی از آنها مشکل است. برای برشکاری قطعات کوچک، یک دستگاه چرخشی مجهز به یک دیسک سایشی بُرنده می‌تواند نتیجۀ خوبی داشته و برای برش این قطعات مفید باشد. برای برش قطعات بزرگ‌تر نیز، یک دیسک سایشی روی یک چرخ زاویه‌دار (دیسک برنده چرخان) نصب میشود.
برش با تیغۀ آهنی
برش با تیغۀ آهنی، شیوه‌ای ساده؛ اما کاربردی است. یکی از راحت‌ترین روش‌ها برای برش فلزاتی مانند آلومینیوم، استفاده از خاصیت چکش‌خواری و نرم بودن آنها است.
اگر در برش فلزات، نرم بودن آنها را در نظر بگیرید، عملیات دقیق و منظمی انجام خواهید داد. این خاصیت را در انتخاب ابزار هم باید در نظر داشت. تیغه آهنی اصولاً برای این مدل فلزها مناسب هستند؛ همچنین می‌توان این تکنیک را روی سایر ورق‌های سبک یا حتی فولاد استفاده کرد.
روش برش آهن با تیغۀ آهنی:
برشکاری با این روش به این صورت است که یک گیره را در امتداد جهت برش قرارداده و با نوک تیغه یک خط می‌کشیم. سپس چند بار ورق را به عقب و جلو تا کرده و آن را خم می‌کنیم. برای برش ورق‌های آهنی نیز می‌توان از همین شیوه استفاده کرد.
تطبیق تیغه با آهن
ابزارآلاتی که تیغه (دیسک برشی) مناسب و مقاومی دارند، تقریباً می‌توانند هر نوع آهنی را برش دهند. ازاینرو تنها نکتۀ مهم در برش، تطبیق تیغه با آهن است.
در حالت کلی دو نوع فلز وجود دارد: فلز آهنی و غیر آهنی. هر فلزی که دارای آهن باشد در دستۀ فلزات آهنی بوده و به تیغه‌های محکم (آهنی) احتیاج دارد. به‌عنوان مثال، پوشش بام‌های فولادی، میلگرد و پیچ و مهره‌های آهنی نمونه‌هایی از مصالح ساختمانی آهنی هستند.
بیشتر تیغه‌ها و دیسک‌های برشی، برای برش فلزات غیر آهنی و آهنی، تهیه شده‌اند. دو مورد از فلزات غیر آهنی که نیاز به برشکاری دارند، آلومینیوم و مس هستند. به یاد داشته باشید که فلزات غیر آهنی معمولاً نسبت به فلزات آهنی نرم‌تر هستند.
نکتۀ مهم: قبل از این که پشت دستگاه برشکاری قرار بگیرید، باید دستورالعمل استفاده از دستگاه را به‌طور کامل مطالعه کرده و با تنظیمات دستگاه آشنا شوید. تا به بهترین نحو استفاده از دستگاه را برای برشکاری انواع قطعات انجام دهید.
برش به کمک تیغه الماسه
قطعات آهنی و غیر آهنی را می‌توان با استفاده از تیغه‌هایی از جنس قلع برش داد؛ اما روش سادهتری نیز وجود دارد. به این صورت که تیغه الماسه را در قسمت زاویه دار چرخشی دستگاه ببندید و از آن مانند اره برای برش و یا سوراخکاری استفاده کنید.
توصیه میشود در برشکاری‌های خود از تیغه الماسه استفاده کنید؛ چراکه قابلیت برش انواع آهن آلات را دارد.
برش آهن با واترجت
روش دیگری که می‌توان با آن آهن را برش داد استفاده از نیروی فشار آب است. در این روش جریان آب را با فشار بالا روی سطح وارد می‌کنند. این روش برشکاری با سرعت بالا انجام میشود و بیشتر در کارخانجات تولید قطعات مورد استفاده قرار می‌گیرد. برشکاری با لیزر و پلاسما نیز از جمله روشهای سریع و بی‌خطری است که در صنایع مختلف استفاده میشود.
بخوانید: از بین بردن زنگ زدگی با لیزر | میزان سازگاری آن با آهن و فولاد
در ساخت لوازم تزئینی و برشکاری روی ورق بهتر است یکی از سه روش واترجت، پلاسما و لیزر استفاده شود.
می‌توانید ویدئوی برش انواع آهن به کمک برخی از ابزارهای ذکر شده در بالا را مشاهده کنید:
نکات مهم برای ایمنی در برش آهن آلات
در عملیات برشکاری آهن آلات، تراشه‌های کوچک یا تکه‌های آهنی می‌توانند به اطراف پرتاب شود و ممکن است داغ یا تیز باشند. ازاینرو برای جلوگیری از صدماتی چون آسیب‌دیدگی چشم، بریدگی، سوختگی و سایر صدمات ناشی از برش آهن آلات، نکات ایمنی زیر را رعایت فرمایید:
- توصیه‌ها و راهنمایی‌های ایمنی چاپ شده روی دستگاهها را بخوانید و رعایت کنید؛
- از عینک ایمنی، حفاظ صورت و حفاظ شنوایی استفاده کنید؛
- قسمت‌هایی از بدن که در معرض خطر قرار دارند را با دستکش، پیراهن آستین بلند و شلوار بپوشانید؛
- قبل از لمس قطعات برشکاری شده اجازه دهید تا دستگاه و قطعه خنک شود؛
- در هنگام کار با آهن آلاتی که دارای لبه های تیز هستند، دستکش بپوشید؛
- قبل از برش، آهن را تمیز کنید؛
- هرگز در هنگام عملیات برشکاری به كسانی كه در نزدیكی شما هستند اجازه ندهید کنار شما بایستند، مگر اینكه لوازم ایمنی و حفاظتی داشته باشند.
برش با ابزارهای حرفه‌ای در نقاط غیرقابل دسترس
هنگامی که دسترسی به بعضی قسمت‌ها مشکل است، یک ابزار حرفه‌ای با یک تیغه تیز، می‌تواند مشکل را برطرف کند. به‌عنوان مثال، نصب مهره بر روی شیر آب‌ها با یک ابزار خم شونده و حرفه‌ای آسان است.
همچنین می‌توان از یک ابزار خم‌کننده برای برش لوله‌های لوله کشی، پیچ و مهره‌های اتومبیل، میخ‌ها و سایر اشیاء آهنی در قسمت‌هایی که ابزارهای بزرگ‌تر در آن جا کارایی ندارند، استفاده کرد. فقط باید مطمئن شوید که تیغه در نظر گرفته شده برای برش آهن مناسب است.
نکات مهم در مورد تیغه اره‌ها
چند مورد از نکات لازم جهت یادآوری برای کار با دستگاه برشکاری در زیر آورده شده است.این نکات مربوط به تیغه و اره است تا عمر و کارایی آن را افزایش دهیم. نکات زیر را در نظر داشته باشید:
- در صورت داشتن حق انتخاب، اره خود را تنظیم کنید؛
- با ثابت نگه داشتن سرعت اره، عمر اره را طولانی کنید؛
- تیغه‌ها را با توجه به ضخامت آهن موردنظر تنظیم کنید؛
- برای دوام بیشتر تیغه‌ها از تیغه‌های دوتایی یا کاربیدی استفاده کنید.
سخن آخر
برش هر مقطع فولادی باید به‌وسیله ابزاری مناسب انجام شود. این ابزارها با در نظر گرفتن هزینه برشکاری، ضخامت مقطع و در دسترس بودن ابزارها انتخاب می‌شوند. در این مقاله سعی کردیم با معرفی متداول‌ترین روش‌ها و ابزارها، شما را با راه‌های بریدن آهن آشنا کنیم.
برای بررسی قیمت روز آهن و خرید انواع مقاطع فولادی می‌توانید به وب‌سایت عصرآهن مراجعه کنید یا با شماره 0414180 تماس بگیرید.
سؤالات متداول
برای برش آهن از روشهای مختلف دستی و مکانیکی استفاده میشود. برش با دیسک سایشی، برش با اره مدور، دیسک آسیابی و دیگر دستگاهها که در متن مقاله آنها را معرفی کردهایم.
برش آهن با آب، روش برشکاری واترجت نامیده میشود. در این روش آب را با فشار بالا روی سطح وارد کرده و قسمت موردنظر را برش میدهند.
