بامداد روز ۲۳ خرداد ۱۴۰۴، گزارش‌هایی مبنی بر حمله رژیم صهیونیستی به چندین شهر ایران منتشر شد. این حملات که تهران، تبریز، بروجرد، ایلام و خرم‌آباد را هدف قرار داد، منجر به جان باختن تعدادی از شهروندان، فرماندهان نظامی و دانشمندان هسته‌ای ایران شد. در میان شهدا، نام‌های برجسته‌ای مانند سرلشکر محمد باقری، سردار حسین سلامی و سرلشکر غلامعلی رشید به چشم می‌خورد. بر اساس گزارش‌ها، حملات موشکی به مناطق مسکونی در تهران، از جمله سعادت‌آباد، نوبنیاد و شهرک محلاتی نیز خساراتی را به بار آورده است. این رویدادها، با توجه به حساسیت‌های منطقه‌ای و بین‌المللی، می‌توانند پیامدهای قابل توجهی بر بازارهای مختلف، از جمله بازار آهن، داشته باشند. در ادامه به بررسی واکنش بازار آهن به این تنش‌های نظامی خواهیم پرداخت.
تاثیر حمله نظامی بر صنعت فولاد؛ افزایش قیمت‌ها و حرکت به سمت خودکفایی
حمله نظامی اخیر به مراکز کلیدی کشور، اثرات قابل‌توجهی بر زنجیره تأمین و بازار آهن و فولاد برجای گذاشته است. در ادامه به مهم‌ترین پیامدهای این اتفاق بر بخش صنعت و بازار داخلی پرداخته‌ایم:
- اختلال در زنجیره تامین: با توجه به آسیب‌دیدگی برخی زیرساخت‌ها و مراکز صنعتی، روند تأمین مواد اولیه و تولید در واحدهایی مانند فولاد مبارکه، ذوب‌آهن اصفهان و فولاد خوزستان ممکن است با اختلال مواجه شود. کاهش عرضه، یکی از عوامل اصلی افزایش قیمت در روزهای ابتدایی پس از بحران خواهد بود.
- افزایش قیمت جهانی فلزات: هرگونه درگیری نظامی در منطقه، باعث بالا رفتن نرخ جهانی فلزات می‌شود. حتی در صورت تأمین نیاز داخلی از منابع داخلی، نوسانات بازار جهانی به دلیل وابستگی زنجیره‌های اقتصادی، به‌صورت غیرمستقیم بر قیمت آهن آلات در ایران نیز تاثیر می‌گذارد.
- افزایش تحریم‌ها: در صورت افزایش فشارهای سیاسی و اقتصادی از سوی غرب، واردات مواد اولیه سنگ آهن ممکن است با اختلال همراه شود؛ مسئله‌ای که مستقیماً بر هزینه تمام‌شده تولید تأثیر می‌گذارد.
- سیاست‌های دولت: در چنین شرایطی، دولت احتمالاً برای حفظ تعادل در بازار داخل، محدودیت‌هایی برای صادرات اعمال کرده و بخشی از تولید را به پروژه‌های داخلی تخصیص خواهد داد. این سیاست می‌تواند به کنترل نسبی قیمت‌ها در میان‌مدت کمک کند.
در کوتاه‌مدت، افزایش قیمت میلگرد، تیرآهن و ورق‌های فولادی تا ۳۰ درصد دور از انتظار نیست. اما با فعال‌سازی ظرفیت‌های داخلی، تمرکز بر بازسازی و حمایت از واحدهای تولیدی، انتظار می‌رود بازار به‌تدریج ثبات نسبی خود را بازیابد.
بازار مسکن تحت تاثیر حمله نظامی؛ افزایش قیمت‌ها و کاهش معاملات
رکود مقطعی در معاملات به‌دنبال تشدید ناامنی:
پس از حمله نظامی اخیر، بخش قابل توجهی از خریداران و سرمایه‌گذاران مسکن در واکنش به فضای بی‌ثبات و احتمال تکرار درگیری‌ها، از تصمیم‌گیری فاصله گرفته‌اند. این شرایط به افت محسوس معاملات در کوتاه‌مدت منجر شده و بازار را در وضعیت انتظار فرو برده است.
کاهش محسوس قیمت‌ها در بازه کوتاه:
هم‌زمان با کاهش تقاضا، برخی مناطق شهری با افت ۲۰ تا ۲۵ درصدی قیمت مسکن مواجه شده‌اند. این کاهش علیرغم افزایش هزینه‌های ساخت‌وساز (مانند آهن، سیمان و سایر مصالح) رخ داده و نشان‌دهنده خروج موقت سرمایه از بازار ملک است. کارشناسان معتقدند در دوره‌های بحرانی، جریان نقدینگی معمولاً به‌سمت بازارهایی با نقدشوندگی بالاتر حرکت می‌کند.
تخریب در برخی مناطق مسکونی:
اصابت موشک به مناطق مسکونی در تهران باعث تخریب تعدادی از واحدها شده و در برخی محله‌ها، عرضه مسکن به‌طور موقت محدود شده است. با این‌حال، اثر این اتفاق بر تعادل عرضه و تقاضا هنوز در حال ارزیابی است.
چشم‌انداز بلندمدت: رشد تدریجی قیمت‌ها
با فروکش کردن تب اولیه ناامنی، پیش‌بینی می‌شود بازار بار دیگر به‌عنوان پناهگاه سرمایه در شرایط تورمی مطرح شود. در چنین فضایی، تقاضا به‌تدریج بازمی‌گردد و با افزایش تورم عمومی، قیمت مسکن نیز روندی صعودی خواهد داشت. تحلیلگران می‌گویند حتی اگر در ماه‌های نخست، افزایش قیمت چندان چشمگیر نباشد، اما در بلندمدت، جنگ و بی‌ثباتی اقتصادی می‌تواند به جهش قیمتی در بازار ملک منجر شود.
