اگر شما هم شناخت کاملی از انواع تیرآهن تولید شده در ایران ندارید و در هنگام خرید و بررسی قیمت آن، دچار سردرگمی می‌شوید، این مقاله برای شماست.
در این دانشنامه از عصرآهن، تیرآهن بال پهن را بررسی کرده‌ایم و مزایا و کاربرد آن را نوشته‌ایم تا برای همیشه با این یک مورد، کامل آشنا شوید؛ همچنین داخل متن، لینک معرفی انواع تیرآهن‌ها قرار داده شده است تا هیچ سوالی در ذهنتان نماند.
فهرست مطالب
تیرآهن بال پهن چیست؟
تیرآهن بال پهن همان طور که از نامش پیداست، بال‌هایی عریض‌تر از دیگر انواع تیرآهن دارد. منظور از دیگر تیرآهن‌ها، تیرآهن IPE است که در بیشترین حالت، عرض آن حدود 150 میلی‌متر است.
تیرآهن با بال پهن به تیرآهن IPB نیز معروف است و به آن تیرآهن هاش هم گفته می‌شود. با توجه به اینکه این تیرآهن عریض‌تر و بال پهن‌تر از دیگر تیرآهن‌های تولید شده است؛ بنابراین سنگین‌تر نیز خواهد بود.
شکل تیرآهن IPB درست مانند H انگلیسی بوده و عرض جان و بال آن یکسان است. البته باید گفت طول این مقطع نیز همانند بسیاری از مقاطع طویل فولادی، 12 متر است؛ اما باید گفت تیرآهن‌های بال پهنی که در ایران تولید می‌شوند دارای ارتفاع 100 الی 1000 میلی‌متر دارند و با توجه به سفارش مشتری در طول‌های بیشتر هم ساخته می‌شود.
این نوع تیرآهن طبق استانداردهای زیر تولید و عرضه می‌شود:
- DIN 1025
- Euronorm 53-62
- EN 10034
- EN 10163-3
- STN 42 5550CSN 42 5550
- TDP: STN 42 0135
نکتۀ بسیار مهم: به تیرآهن بال پهن موازی تیرآهن IPB گفته می‌شود. اگر کنار نام IPB حرف V قرار گرفت و به‌صورت IPBv نوشته شد، نشانگر تیرآهن با وزن سنگین است و اگر حرف L نوشته شد یعنی IPBl نشانگر تیرآهن با وزن سبک است.
در متن بالا گفتیم که تیرآهن بال پهن به نام H شناخته و نوشته می‌شود. البته در نظر داشته باشید که تیرآهن هاش به دو دستۀ HEB و HEA تقسیم می‌شود؛ تیرآهن بال پهن سبک HEA و تیرآهن بال پهن سنگین HEB نام دارد.
همچنین ضخامت تیرآهن HEB بیشتر از HEA است. نوع دیگری از تیرآهن با بال پهن وجود دارد که در ایران تولید نمی‌شود؛ اسم این نوع HEM است و در ضخامت با دیگر انواع نام‌برده، تفاوت دارد.
برای اینکه با این سه تیرآهن بیشتر آشنا شوید، پیشنهاد می‌کنیم دانشنامۀ مقایسه مشخصات تیرآهن و هاش طبق استاندارد اروپا را بخوانید.
آشنایی با کاربردهای تیرآهن بال پهن
این تیرآهن به این دلیل تولید شده است که ضعف‌های تیرآهن‌های دیگر را جبران کند. به‌عبارتی اگر در سازه‌های عظیم یا در برخی قسمت‌های سازه، تیرآهن IPE پاسخ‌گوی نیروهای وارده نباشد از تیرآهن H استفاده می‌شود. برخی از کاربردهای این نوع تیرآهن عبارت‌اند از:
- ساخت ابر برج‌ها
- پل سازی
- سد سازی
- صنایع کشتی‌سازی
- جرثقیل
- تریلرهای کامیون
- سوله‌ها و انبارها
- سازه‌های دریایی همچون سکوهای نفتی یا گاز
تفاوت تیرآهن بال پهن با تیرآهن‌های دیگر
اصلی‌ترین تفاوت تیرآهن با بال‌های پهن با دیگر تیرآهن‌ها در شکل ظاهری آن‌ها است؛ یعنی از نظر طول و عرض بال و جان، ضخامت، وزن و سایز با هم تفاوت دارند. در ادامه به دیگر تفاوت‌های این مقاطع پرداخته‌ایم:
- تیرآهن دارای بال‌های پهن، سنگین‌تر بوده و سطح مقطع بزرگ‌تری دارد
- جان تیرآهن H ضخامت بیشتری در مقایسه با دیگر تیرآهن‌ها دارد
- نسبت مقاومت به وزن آن بیشتر و معقول‌تر است
- استحکام و مقاومت بالاتری در برابر ارتعاشات و بارهای وارده دارد
- جوشکاری تیرآهن هاش بهتر از دیگر انواع موجود در بازار آهن است
- با طول‌های بیشتر هم تولید می‌شود
- مقاومت در برابر خمش بالایی دارد
مزایای تیرآهن بال پهن
- مقاومت و استحکام بسیار بالایی دارد
- به دلیل استحکام بالا در برابر زلزله، خسارات جانی و مالی کمتری خواهد داشت
- هزینه بازنگری و تعمیر کمتری دارد
- همان طور که گفته شد این نوع تیرآهن می‌تواند در طول بیشتری تولید شود و تا طول 30 متر تولید می‌شود
- ستون‌ها و المان‌های مقاوم‌تری از این مقطع ساخته می‌شود
- استفاده از تیرآهن بال پهن در سازه‌های بزرگ مقرون‌به‌صرفه است؛ چراکه اگر از تیرآهن‌های کوچک‌تر استفاده شود باید تعداد زیادی خریداری شود. با توجه به اینکه تیرآهن هاش مقطع بزرگ‌تری دارد، تعداد کمتری هم خریداری می‌شود.
نکته: با توجه به اینکه تیرآهن H بزرگ‌تر بوده و ضخامت بیشتری دارد، وزن بیشتری هم خواهد داشت. از آنجایی که قیمت تیرآهن بر اساس وزن تعیین می‌شود؛ بنابراین هر چه وزن بیشتر باشد، قیمت نیز بیشتر خواهد بود.
در نتیجه قیمت تیرآهن H بیشتر از قیمت تیرآهن IPE خواهد بود؛ ولی استفاده از آن در پروژه‌های بزرگ به‌صرفه‌تر است.
بخوانید: معرفی انواع تیرآهن موجود در بازار آهن ایران
مراحل تولید تیرآهن بال پهن
برای تولید تیرآهن با بال‌های پهن ابتدا شمش‌های فولادی را وارد کوره می‌کنند، دمای کوره بعد از رسیدن به دمای 1100 درجه سانتی گراد، فولاد را گرم می‌کند.
فولادی که به دمای 1100 درجه رسیده است به بخش غلتک‌کاری منتقل می‌شود؛ سپس از زیر غلتک‌های مربوطه عبور کرده و ضمن شکل‌گیری، فشار قابل توجهی نیز بر آن تحمیل می‌شود.
در این مرحله ضخامت مقطع طبق استاندارد اندازه‌گیری می‌شود. پس از انجام فرآیند کاهش ضخامت بالها و لبه‌ها، مقطع در طول مورد نیاز برش داده شده و برای ارسال آماده می‌شود.
لازم به ذکر است برای تولید این نوع تیرآهن باید از شمش‌های فولادی استفاده کرد و از ترکیب ضایعات آهنی و مواد ناخالص به موارد اولیۀ آن جلوگیری کرد. شمش فولادی به دلیل اینکه از سنگ آهن استخراج شده و گندله ساخته می‌شود، کیفیت بالایی دارد؛ بنابراین مقاطعی که از این شمش‌ها ساخته شود نیز کیفیت، مقاومت و استحکام بالایی خواهد داشت.
چون تیرآهن‌های بال پهن نیروی زیادی در سازه‌ها تحمل می‌کنند بایستی از مواد با کیفیت تهیه شوند.
جمع‌بندی
ما در این مقاله تیرآهن با بال پهن یا همان تیرآهن هاش را بررسی کردیم؛ ولی آیا مزایا، کاربرد و معرفی این مقطع به این نوشته ختم می‌شود؟ در پاسخ باید بگوییم خیر!
ما سعی کردیم که این نوع تیرآهن را معرفی کنیم تا اگر هیچ شناختی از آن ندارید با آن آشنا شوید؛ شناخت دقیق‌تر نیازمند این است که از این مقطع استفاده کرده و تجربۀ کار تیرآهن هاش را داشته باشید.
برای خرید انواع تیرآهن می‌توانید با مجموعۀ عصرآهن از طریق شمارۀ 0414180 تماس بگیرید و از مشاوره رایگان قبل از خرید کارشناسان فروش بهره‌مند شوید.