تیرآهن هاش (IPB) یا بال پهن چیست؟ مزایا و کاربردهای آن

تیرآهن با بال پهن به تیرآهن IPB نیز معروف است و به آن تیرآهن هاش هم گفته می‌شود. با توجه به اینکه این تیرآهن عریض‌تر و پهن‌تر از دیگر تیرآهن‌های تولید شده است؛ بنابراین سنگین‌تر نیز خواهد بود.

در این مقاله، تیرآهن بال پهن و مزایا و کاربردهای آن را بررسی می‌کنیم.

تیرآهن بال پهن چیست؟

تیرآهن بال پهن همان طور که از نامش پیداست، بال‌هایی عریض‌تر از دیگر انواع تیرآهن دارد. منظور از دیگر تیرآهن‌ها، تیرآهن IPE است که در بیشترین حالت، عرض آن حدود ۱۵۰ میلی‌متر است.

لیست قیمت تیرآهن تمامی کارخانجات در بازار امروز

مشاهده قیمت

شکل تیرآهن IPB درست مانند H انگلیسی است و عرض جان و بال آن یکسان است. البته باید گفت طول این مقطع نیز همانند بسیاری از مقاطع طویل فولادی، ۱۲ متر است. اما باید گفت تیرآهن‌های بال پهنی که در ایران تولید می‌شوند دارای ارتفاع ۱۰۰ الی ۱۰۰۰ میلی‌متر دارند و با توجه به سفارش مشتری در طول‌های بیشتر هم ساخته می‌شود.

این نوع تیرآهن طبق استانداردهای زیر تولید و عرضه می‌شود:

• DIN 1025
• Euronorm 53-62
• EN 10034
• EN 10163-3
• STN 42 5550CSN 42 5550
• TDP: STN 42 0135

اگر کنار نام IPB حرف V قرار گرفت و به‌صورت IPBv نوشته شد، نشانگر تیرآهن با وزن سنگین است و اگر حرف L نوشته شد یعنی IPBl نشانگر تیرآهن با وزن سبک است.

در متن بالا گفتیم که تیرآهن بال پهن به نام H شناخته و نوشته می‌شود. البته در نظر داشته باشید که تیرآهن هاش به دو دستۀ HEB و HEA تقسیم می‌شود. تیرآهن بال پهن سبک HEA و تیرآهن بال پهن سنگین HEB نام دارد.

ضخامت تیرآهن HEB بیشتر از HEA است.

آشنایی با کاربردهای تیرآهن هاش

تیرآهن بال پهن به این دلیل تولید شده است که ضعف‌های تیرآهن‌های دیگر را جبران کند. به‌عبارتی اگر در سازه‌های عظیم یا در برخی قسمت‌های سازه، تیرآهن IPE پاسخ‌گوی نیروهای وارده نباشد از تیرآهن H استفاده می‌شود. برخی از کاربردهای این نوع تیرآهن عبارت‌اند از:

• ساخت ابربرج‌ها
• پل سازی
• سد سازی 
• صنایع کشتی‌سازی
• جرثقیل
• تریلرهای کامیون
• سوله‌ها و انبارها
• سازه‌های دریایی همچون سکوهای نفتی یا گاز

تفاوت تیرآهن بال پهن با تیرآهن‌های دیگر چیست؟

اصلی‌ترین تفاوت تیرآهن هاش با دیگر تیرآهن‌ها در شکل ظاهری آن‌ها است. یعنی از نظر طول و عرض بال و جان، ضخامت، وزن و سایز با هم تفاوت دارند. در ادامه به دیگر تفاوت‌های این مقاطع پرداخته‌ایم:

• تیرآهن بال‌ پهن، سنگین‌تر است و سطح مقطع بزرگ‌تری دارد.
• تیرآهن H ضخامت بیشتری در مقایسه با دیگر تیرآهن‌ها دارد.
• نسبت مقاومت به وزن آن بیشتر و معقول‌تر است.
• استحکام و مقاومت بالاتری در برابر ارتعاشات و بارهای وارده دارد.
• جوشکاری تیرآهن هاش بهتر از دیگر انواع موجود در بازار آهن است.
• با طول‌های بیشتر نیز تولید می‌شود.
• مقاومت در برابر خمش بالایی دارد.

مزایای تیرآهن هاش

• مقاومت و استحکام بسیار بالایی دارد.
• به دلیل استحکام بالا در برابر زلزله، خسارات جانی و مالی کمتری خواهد داشت.
• هزینه بازنگری و تعمیر کمتری دارد.
• همان طور که گفته شد این نوع تیرآهن می‌تواند در طول بیشتری تولید شود و تا طول ۳۰ متر تولید می‌شود.
• ستون‌ها و المان‌های مقاوم‌تری از این مقطع ساخته می‌شود.
• قیمت مناسبی دارد و استفاده از تیرآهن بال پهن در سازه‌های بزرگ مقرون‌به‌صرفه است. چراکه اگر از تیرآهن‌های کوچک‌تر استفاده شود باید تعداد زیادی خریداری شود. با توجه به اینکه تیرآهن هاش مقطع بزرگ‌تری دارد، در تعداد کمتری نیزخریداری می‌شود.

نکته: با توجه به اینکه تیرآهن H بزرگ‌تر بوده و ضخامت بیشتری دارد، وزن بیشتری هم خواهد داشت. از آنجایی که قیمت تیرآهن بر اساس وزن تعیین می‌شود؛ بنابراین هر چه وزن بیشتر باشد، قیمت نیز بیشتر خواهد بود.

در نتیجه قیمت تیرآهن H بیشتر از قیمت تیرآهن IPE خواهد بود؛ ولی استفاده از آن در پروژه‌های بزرگ به‌صرفه‌تر است.

مراحل تولید تیرآهن بال پهن

برای تولید تیرآهن با بال‌های پهن ابتدا شمش‌های فولادی را وارد کوره می‌کنند. دمای کوره بعد از رسیدن به دمای ۱۱۰۰ درجه سانتی گراد، فولاد را گرم می‌کند.

فولادی که به دمای ۱۱۰۰ درجه رسیده است به بخش غلتک‌کاری منتقل می‌شود. سپس از زیر غلتک‌های مربوطه عبور کرده و ضمن شکل‌گیری، فشار قابل توجهی نیز بر آن تحمیل می‌شود.

در این مرحله ضخامت مقطع طبق استاندارد اندازه‌‎گیری می‌شود. پس از انجام فرآیند کاهش ضخامت بال‌‎ها و لبه‌ها، مقطع در طول مورد نیاز برش داده شده و برای ارسال آماده می‌شود.

لازم به ذکر است برای تولید این نوع تیرآهن باید از شمش‌های فولادی استفاده کرد و از ترکیب ضایعات آهنی و مواد ناخالص به موارد اولیه آن جلوگیری کرد.

شمش فولادی به دلیل اینکه از سنگ آهن استخراج شده و گندله ساخته می‌شود، کیفیت بالایی دارد. بنابراین مقاطعی که از این شمش‌ها ساخته شود نیز کیفیت، مقاومت و استحکام بالایی خواهد داشت.

چون تیرآهن‌های بال پهن نیروی زیادی در سازه‌ها تحمل می‌کنند بایستی از مواد باکیفیت تهیه شوند.

خرید انواع تیرآهن از عصر آهن

ما در این مقاله تیرآهن با بال پهن یا همان تیرآهن هاش را بررسی کردیم.

برای خرید انواع تیرآهن می‌توانید با مجموعه عصرآهن از طریق شماره ۰۴۱۴۱۸۰ تماس بگیرید و از مشاوره رایگان قبل از خرید کارشناسان فروش بهره‌مند شوید.