تاکنون به این فکر کردهاید که چرا میلگرد در شاخههای مساوی برش داده میشود؟ اندازه طول استاندارد میلگرد چقدر است؟ این استاندارد از کجا وارد خط تولید مقاطع ایرانی شده است؟
در ادامه قصد داریم به تمامی این سوالات پاسخ بدهیم و طول میلگرد را یک بار و برای همیشه از هر نظر بررسی کنیم.
فهرست مطالب
بگذارید با یک مثال ساده شروع کنیم؛ در نظر بگیرید میلگرد با طولهای مختلفی عرضه میشد یعنی میلگرد یک تولیدکننده با طول 12 متر و میلگرد تولیدکننده دیگر با طول 18 متر تولید میشد!
آیا این روش تولید درست است؟ قطعا خیر. در این روش هیچ نظم و اصولی وجود ندارد و انتخاب و خرید مصرفکننده سختتر میشود؛ حتی قیمت میلگرد نیز طبق اصول نخواهد بود. برای اینکه مشکلات و دغدغههای اینچنین بهوجود نیاید، برای طول میلگرد، اندازۀ استاندارد در نظر گرفته شده است.
بیایید به مهمترین سوال شما بپردازیم؛ طول استاندارد میلگرد چقدر است؟
طول استاندارد میلگردهای ایران
آخرین مرحله تولید میلگرد، برش آن در طول مدنظر است؛ یعنی بعد از اینکه مرحله نورد میلگرد به اتمام رسید، این مقطع فولادی را بهوسیله دستگاه مناسب برش میدهند.
اما طول مناسب برای برش میلگرد چقدر است؟ بر اساس استاندارد ملی 3132 طول تعیین شده برای برش هر شاخه میلگرد، 12 متر است.
در واقع تمامی تولیدکنندگان میلگرد در ایران موظف هستند که میلگردهای تولید شده را در طول 12 متر برش داده و بهصورت بندیل، جداسازی کنند؛ سپس به مراکز فروش یا دست خریدار برسانند.
لازم به ذکر است تمامی میلگردهای آجدار تولید شده در کارخانجات فولاد ایران در شاخههای 12 متری عرضه میشوند؛ البته ناگفته نماند برخی تولیدکنندگان به سفارش مشتری، میلگرد به طول 9 متر نیز تولید میکنند.
نکته مهم این است که میلگرد خریداری شده بهراحتی با کمک ابزارآلات مناسب در هر اندازه دلخواه برش داده میشود؛ بنابراین هیچ نگرانی از این بابت وجود ندارد و برش میلگرد در کارگاه ساختمانی قابل انجام است.
در ساختوساز و اجرای انواع مختلف المانهای سازه، میلگرد در طولهای مختلفی نیاز است؛ یعنی گاهی ممکن است به میلگرد با طول بیشتر از 12 متر نیاز باشد که در این صورت با اتصال دو میلگرد و رعایت طول همپوشانی، طول یک میلگرد را افزایش میدهند و گاهی در به طولهای کمتر از 12 متر نیاز است؛ مثلا در ساخت خاموت که باز هم با برش، دسترسی به طول مورد نظر امکانپذیر خواهد بود.

طول استاندارد میلگرد ساده و کلاف
البته طول 12 متر، طول استاندارد برای میلگرد آجدار ساختمانی است. علاوه بر نوع میلگرد آجدار، میلگرد ساده و کلاف نیز دارای طول مشخصی هستند.
میلگرد ساده به میلگردی گفته میشود که هیچ آجی روی سطح آن نبوده و کاملا صاف و یکدست است. این نوع میلگرد بیشتر در صنعت و ساخت تجهیزات مکانیکی استفاده میشود.
میلگرد ساده اگر در سایز بزرگتر یعنی سایزهای 10، 12، 14، 16 و... باشد به صورت شاخهای عرضه شده و اکثراً در طول 6 متری برش داده میشود؛ اما اگر در سایزهای کمتر از 10 میلیمتر باشد بهصورت کلاف عرضه میشود و طول آن بیشتر از 12 متر است.
کلاف به سیم مفتولهای رول شده گفته میشود؛ وزن هر کلاف 2 الی 2.5 تن است.
طول استاندارد میلگرد در کشورهای مختلف، متفاوت است؛ در ایران اندازه استاندارد برای طول میلگرد فولادی آجدار، 12 متر تعیین شده است.
چرا طول میلگرد 12 متر است؟
شاید برایتان سوال باشد که چرا طول استاندارد میلگرد 12 متر است؟ در پاسخ باید گفت علت طول استاندارد میلگرد به موارد مختلفی مربوط است که در زیر به آنها اشاره میکنیم:
- سهولت در حملونقل
- حفظ امنیت در جابجایی
- استفاده راحت در گارگاههای ساختمانی
- کاهش و صرفهجویی در هزینهها
- شاخص ثابت در طراحی سازه
برای اینکه ارسال و حملونقل میلگرد با تریلی آسان باشد و حملپذیری راحتی صورت گیرد، طول 12 متر مناسبترین گزینه است. میلگردهای استاندارد در کارگاههای ساختمانی و پروژهها حمل، انبار و استفادهی راحتتری دارند.
ویژگیهای ظاهری میلگرد بر اساس استاندارد 3132
- انحنای موضعی شاخه میلگرد نباید از 6 میلیمتر در هر متر طول بیشتر شود و به هر صورت انحنای کل شاخه نباید از حاصلضرب طول شاخه در انحنای موضعی بیشتر شود.
- سطح میلگرد باید فقد عیب تاخوردگی (روی هم افتادگی) باشد. همچنین وجود سایر عیوب مضر موضعی نظیر ترک، پوسته، برجستگی، فرورفتگی، حفره و ناخالصی غیر فلزی (آخال) که روی خواص مکانیکی (کشش و خمش) آن اثر منفی ایجاد نماید، مجاز نمیباشد.
- برای میلگردهای آجدار، صدمات و نواقص موضعی منفرد روی آجها به تعداد حداکثر 3 عدد در هر متر طول، مجاز است.
- طول استاندارد میلگردهای ساده و آجدار با رواداری مربوط باید انجام شود.
استانداردهای تولید میلگرد در جهان
- استاندارد ایالات متحده (ANSI/AWS D1/4)
- انجمن تست مواد آمریکا ASTM
- آییننامه ACI(318-14) نیز از استاندارد ASTM در مورد میلگردها تبعیت میکند.
- مؤسسه استانداردهای آلمان (DIN 488)
- آییننامه بتن کانادا (CSA-A23.3-04)
- استاندارد ملی روسیه (GOST 5781)
- استانداردهای صنعتی ژاپن (JIS G3112)
- سازمان بینالمللی استاندارد (ISO 6935)
- مؤسسه استانداردهای بریتانیا (BSI BS4449)
- آییننامه استرالیا برای میلگردهای آجدار
- استاندارد ISIRI 3132
هر کدام از استانداردهای نامبرده طول و ابعاد متفاوتی برای میلگرد در نظر گرفتهاند. در ایران برای ساخت و تولید میلگرد از سه استاندارد روسیه، استاندارد ISIRI 3132 و استاندارد DIN استفاده میشود.

ارتباط طول میلگرد با قیمت آن
درست است که قیمت میلگرد بهازای هر کیلو تعیین میشود؛ اما شاخهای به فروش میرسد. یعنی اگر طول شاخههای میلگرد از هم متفاوت باشد، قیمتگذاری درستی ارائه نخواهد شد.
در حال حاضر تمام میلگردهای تولید شده در کشور با طول 12 متر برش داده میشوند و در بندیلهای 2 تنی آماده ارسال میشوند؛ یعنی وزن میلگرد، طول و وزن بندیل آن در تمامی کارخانجات فولاد طبق یک استاندارد تولید میشود.
منظورمان این است که اگر میلگردهای مختلف، طول یکسانی نداشتند؛ قیمتها با اختلاف زیاد برای هر شاخه تعیین میشد. این مشکل انتخاب را برای مصرفکننده و خریدار سختتر میکرد.
بخوانید: در خرید انواع میلگرد آگاهانه عمل کنید!
جمعبندی
طول مقطع میلگرد در طراحی سازه، اجرای المانها، حملونقل و انبار کردن آن یک شاخص ثابت دارد؛ یعنی یکسان بودن طول تمامی میلگردهای تولید شده کشور از بهوجود آمدن بسیاری از مشکلات اجرایی جلوگیری کرده است.
در این مقاله بررسی کردیم که طول میلگرد 12 متر است؛ همچنین به دلایل آن نیز پرداختیم. هر سوالی در این زمینه داشتید از بخش دیدگاهها با ما به اشتراک بگذارید.
برای بررسی قیمت میلگرد میتوانید به وبسایت عصرآهن مراجعه کنید یا با شماره 0414180 تماس بگیرید.