ورق از جمله مقاطع فولادی است که علاوه‌بر کاربرد فراوانی که دارد در انواع سایز و گریدهای مختلف تولید می‌شود. ورق نسوز یکی از انواع این محصول فلزی است. برای بررسی بیشتر ورق نسوز و ویژگی‌های آن به ادامه متن مراجعه کنید.
فهرست مطالب
ورق نسوز یکی از محصولات فلزی است که در صنایع مختلف به کار برده می‌شود. ویژگی‌ها و کاربردهای ورق نسوز طرفداران بسیاری را به خود جذب کرده است چراکه نتایج و بازدهی بالایی ارائه می‌دهد. البته لازم به ذکر است نحوه تولید و مواد اولیه ساخت ورق نسوز متفاوت از دیگر ورق‌های موجود در بازار آهن است.
نخست لازم است تا با انواع فلزات نسوزی که در طبیعت وجود دارد و برای ساخت مصالح استخراج می‌شود، آشنا شویم.
منظور از فلز نسوز چیست؟
در ابتدا لازم است تا به معرفی فلزات نسور بپردازیم البته ناگفته نماند بیشتر خصوصیات و ویژگی‌های ورق نسوز همانند فلزات نسوز است. به طور کلی فلزاتی که دارای نقطه ذوب بسیار بالایی هستند، فلز نسوز نامیده می‌شوند. فلزات نسوز می‌توانند شکل، کاربرد و خصوصیات مکانیکی و شیمیایی خود را در برابر محیط اسیدی یا بازی، محیط‌های دارای مواد شیمیایی خورنده، محیط‌های پرحرارت و یا فشار بالا حفظ کنند.
فلزاتی که نسوز در نظر گرفته می‌شوند معمولا دارای دو ویژگی می‌باشند. این دو ویژگی عبارت است از دارا بودن نقطه ذوب بالاتر از 2200 درجه سانتی‌گراد و مقاومت خزشی بالای 1500 درجه سانتی‌گراد. بنابراین هر فلزی که این دو ویژگی را داشته باشد، به عنوان فلز نسوز شناخته می‌شود.
انواع فلز نسوز
فلزات زیر معروف‌ترین انواع فلز نسوز هستند:
تنگستن
بالاترین نقطه ذوب برای فلز تنگستن با دمای 3410 درجه سانتی‌گراد می‌باشد. تنگستن بیشتر در جوشکاری و ساخت لامپ مورد استفاده قرار می‌گیرد. این فلز در طبیعت به فراوانی یافت می‌شود. در بین فلزات، چگالی این فلز بسیار زیاد می‌باشد.
ترد و شکننده بودن تنگستن با افزودن آلیاژهایی کاهش می‌یابد. این آلیاژها با کمک فرآیند متالوژی پودر تولید می‌شود که صرفه اقتصادی بالایی دارد. سپس توسط تنکنیک و روش‌های قدیمی ماشین‌کاری می‌کنند.
نیوبیوم
در بین فلزات نسوز، کمترین چگالی مربوط به نیوبیوم است. در دماهای بسیار زیاد مقاومت و کارایی دارد و بیشتر در ساخت موتور فضاپیماها و راکتورهای هسته‌ای به کار برده می‌شود.
مولیبدن
این نوع فلز بیشتر به عنوان آلیاژ تقویت‌کننده در فولاد استفاده می‌شود. دوام بسیار بالایی داشته و قیمت آن ارزان‌تر از تنگستن است.
تانتالیوم
این فلز نسوز مقاومت بسیار بالایی در برابر خوردگی دارد و اکثرا در ساخت ابزار پزشکی و جراحی استفاده می‌شود. همچنین در ساخت مبدل حرارتی و خازن کاربرد بسیاری دارد.
رنیوم
این فلز بیشتر به عنوان آلیاژ در ترکیب فلزات نسوز به کار برده می‌شود و باعث افزایش شکل‌پذیری و استحکام می‌شود.
لازم به ذکر است سایر فلزاتی که خواص مشابهی با فلزات نام برده دارند و به آنها نیز فلز نسوز گفته می‌شود عبارت‌اند از تیتانیوم، وانادیوم،کروم، زیرکونیوم، هافنیوم، روتنیوم، رودیوم، اوسمیوم و ایریدیوم.
یکی از نمونه فلزهایی که جزو فلزات نسوز نیست، مس است. اگر یک انتهای نوار مس گرم شود، سر دیگر آن خیلی سریع داغ می‌شود. این فلز رسانایی حرارتی بالایی دارد و تحت گرما به راحتی تغییر شکل می‌دهد. به همین علت جزو فلزات نسوز دسته بندی نمی‌شود.
اشاره به فلز مس و خصوصیات آن، برای راحت تشخیص دادن فلز نسوز از دیگر فلزات می‌باشد. از فلزات نسوز، وسایل و مصالح قابل استفاده زیادی ساخته می‌شود که یکی از آنها، تولید و ساخت ورق نسوز است. ورق نسوز و در کل فلزات نسوز در برابر خوردگی، تغییرشکل و سایش، مقاومت بسیار مناسبی از خود نشان می‌دهند.
ورق نسوز چیست؟
همان‌طور که در ابتدای متن گفته شد، فلز نسوز در برابر دمای زیاد مقاومت بسیار بالایی دارد و نیز خوردگی و تغیرشکل کمترین اثر را بر این نوع فلزات دارد. به همین علت ورق نسوز ساخته شده از این فلزات کاربردهای زیادی می‌تواند داشته باشد.
ورق نسوز در کارهای متنوع و گسترده‌ای استفاده می‌شود و کارایی فراوانی دارد که در ادامه به آن خواهیم پرداخت. کارایی زیاد ورق نسوز به دلیل خصوصیات و ویژگی‌هایی که نام برده شده است، می‌باشد.
ورق نسوز از فلزاتی که نام برده شد ( تنگستن، نیوبیوم، مولیبدن، تانتالیوم، رنیوم) ساخته می‌شود و با توجه به کاربری مورد نظر، جنس فلز ورق نسوز انتخاب می‌شود. همه فلزات نسوز یک ویژگی مشترک دارند و آن نقطه ذوب بالای آنها است.
فلزات نسوز از نظر چگالی، میزان مقاومت در برابر خوردگی و سایش با هم تفاوت‌هایی دارند که منجر به منحصر به فرد شدن محصول ساخته شده و تفاوت در قیمت آنها می‌شود.
ورق نسوز در ضخامت و شکل‌های متنوع توسط تولیدکنندگان ایرانی تولید می‌شود. همچنین به صورت شیت و رول شده قابل تهیه می‌باشد وگرید و جنس‌هایی مختلفی دارد.
بخوانید: آشنایی با تولیدکنندگان ورق فولادی در ایران
نحوه ساخت ورق نسوز
ساخت ورق نسوز برخلاف تولید دیگر مقاطع فولادی به صورت ریخته‌گری انجام نمی‌شود. فلزات نسوز بعد از استخراج از کنسانتره سنگ آهن به پودر تبدیل می‌شوند. پودر فلز نسوز به درون قالب‌هایی ریخته شده و توسط عملیات حرارتی منسجم می‌شوند. سپس به شکل ورق نسوز و یا هر شکل دیگری تبدیل می‌شوند.
مراحل تولید فلز نسوز و ساخت ورق نسوز با درجه حرارت بالا صورت می‌گیرد. بیشتر فلزات نسوز را می‌توان با عملیات بازپخت ساخت.
مشخصات ورق نسوز
- نقطه ذوب بالا
- مقاومت در برابر خوردگی
- مقاوم در برابر سایش
- مقاوم در برابر شوک گرمایی
- در برابر انبساط و انقباض پی در پی ترک نمی‌خورد
- چگالی بالا
کاربرد ورق نسوز
بیشترین کارایی ورق نسوز در صنعت خودروسازی و ساخت بدنه و قطعات ماشین می‌باشد.
- ساخت راکتورهای هسته‌ای
- ساخت موتور هوافضا
- ساخت ابزارآلات پزشکی
- خازن تلفن همراه
- ساخت ابزارآلات برشکاری
- ساخت تجهیزات حفاری
- مبدل حرارتی
- ساخت تجهیزات نظامی و جنگی
- ساخت شیرآلات
- ساخت تجهیزات دریایی، قایق و کشتی
- ساخت اجزای هواپیما
بخوانید: ورق روغنی چیست و چه کاربردی دارد؟ | آشنایی کامل با نحوه تولید آن
جمع‌بندی
همان‌طور که گفته شده فلزات نسوز دمای ذوب بسیار بالایی دارند. سختی این نوع فلزات به گونه‌ای است که در دماهای بالا تغییرشکل نمی‌دهند. نکته دیگر اینکه تمامی فلزات نسوز در دمای اتاق دارای چگالی و سختی بالایی هستند.
ورق نسوز به دلیل ویژگی‌هایی که دارد در انواع سایز و ضخامت و توسط فلزات نسوز متنوعی تولید می‌شود. مقاومت در برابر سایش و خوردگی همچنین استحکام این نوع فلز در برابر درجه حرارت بسیار بالا، باعث شده است تا از ورق نسوز در صنایع بسیار مهم استفاده شود.
برای بررسی قیمت روز ورق و خرید آن می‌توانید به وبسایت عصرآهن مراجعه کنید؛ در صفحه محصولات می‌توانید به تولیدکنندگان ورق فولادی و جدول مربوطه آنها دسترسی داشته باشید. همچنین برای استعلام قیمت انواع مقاطع آهنی از طریق شماره 04133250280 با کارشناسان فروش ما در تماس باشید.
