خرپای میلگردی چیست؟ | آشنایی با نحوه ساخت و کاربرد آن در سازه

خرپای میلگردی چیست؟ | آشنایی با نحوه ساخت و کاربرد آن در سازه

تاریخ انتشار: ۲۰ بهمن ۱۴۰۰
تاریخ به‌روزرسانی: ۵ اردیبهشت ۱۴۰۳
زمان مطالعه: 5 دقیقه

خرپای میلگردی به عنوان یکی از المان‌هایی که از میلگرد ساخته شده در سازه‌های بتن آرمه بسیار پرطرفدار است و استفاده از آن سالانه بیشتر می‌شود. خرپای میلگردی همان تیرچه خرپایی شکل است که در سقف ساختمان‌ها به کار برده می‌شود. در ادامه همه چیز درباره خرپای میلگردی گفته خواهد شد، با ما همراه باشید...

خرپای میلگردی چیست؟

اجزای تشکیل دهنده خرپای میلگردی شامل میلگرد بالا، میلگرد پایین (میلگردهایی که نقش کششی دارند) و میلگرد زیگزاگ (میلگرد عرضی) می‌باشد. شکل ساختاری آن به این صورت است که یک میلگرد در بالا و دو میلگرد در پایین سطح مقطع مثلثی شکل تشکیل می‌دهند، مابین میلگرد ردیف بالا و پایین از میلگرد با سایز کمتر به صورت زیگزاگ استفاده می‌شود.

استانداردهایی که در ساخت این نوع خرپا در ایران به کار برده می‌شود. اعم از استاندارد بین‌المللی ISO 1054 : 1991، استاندارد ملی ISIRI 3132،  ISIRI 11588، استاندارد ISIRI : 2009 و استاندارد ملی ایران 2909 – 1 می‌باشد.

آرماتورهایی که در ساخت تیرچه خرپایی به کار برده می‌شود باید آجدار بوده و از فولاد سخت و نیم سخت ساخته شود.

براساس استاندارد ملی 2909 – 1 میلگردهایی که در تولید و ساخت خرپا به کار برده می‌شود باید طبق شرایط زیر باشد:

  • قطر میلگردهای پایینی عددی بین 8 الی 16 میلی‌متر باشد. در صورت نیاز امکان کاهش قطر میلگرد به 6 میلی‌متر وجود دارد. برای اتصال میلگردهای بالا از جوش مقاومتی استفاده می‌شود.
  • میلگردهای عرضی یا زیگزاگی در خرپا به وسیله نقطه جوش اتوماتیک به هم و به دیگر میلگردها متصل می‌شوند. میلگردهای عرضی در قطر 4 الی 6 میلی‌متر است. برخلاف میلگرد بالا و پایین که از نوع گرم نوردیده استفاده می‌شود در انتخاب میلگردهای عرضی می‌توان از نوع سرد نوردیده استفاده کرد.

انتخاب سایز برای میلگرد بالایی با توجه به اندازه دهانه متغییر است. برای دهانه‌های 5/5 میلی متری از میلگرد با قطر 8 و برای دهانه‌های 5/5 الی 7 میلی‌متری از میلگرد سایز 12 استفاده می‌شود.

بخوانید: شکل هندسی میلگرد | تاثیر آج میلگرد بر چسبندگی بین میلگرد و بتن

تصویر تیرچه خرپایی

آشنایی با مشخصات خرپای میلگردی

  • ارتفاع خرپای میلگردی 10 تا 30 سانتی‌متر می‌باشد.
  • طول خرپا ممکن است از 1 متر تا 14 متر متغیر باشد.
  • تنش تسلیم میلگرد 4200 کیلوگرم بر سانتی‌متر مکعب می‌باشد.
  • در ساخت این نوع عضو از سازه از میلگرد A3 گرم نورد شده استفاده می‌شود ( عموما از میلگرد A3 استفاده می‌شود ولی ممکن است میلگرد A2 نیز به کار رود.)
  • قطر میلگرد انتخابی برای بالا و پایین تیرچه، سایز 5 الی 16 میلی‌متری می‌باشد.
  • قطر میلگردهای میانی یا همان میلگرد زیگزاگ 4 الی 6/5 میلی‌متر است.

استفاده از خرپای میلگردی چه مزایایی دارد؟

با توجه به اینکه اکثر سازه‌ه‌های مسکونی در ایران از سقف تیرچه بلوک ساخته می‌شوند، استفاده از خرپای میلگردی در سازه‌ها بسیار رایج شده است. با توجه به مزیت اقتصادی و سرعت اجرای بالایی که استفاده از این نوع تیرچه در پروژه‌ها دارد ترجیح بسیاری از پیمانکاران، طراحان و مجریان سازه می‌باشد.

از جمله مزایای خرپای میلگردی به ترتیب زیر است:

  • عایق در برابر صدا و حرارت
  • افزایش سرعت اجرای سازه
  • کاهش استفاده از مصالح فولادی نظیر میلگرد
  • افزایش مقاومت سازه
  • صرفه جویی در استفاده از مصالح به دلیل استفاده از بلوک خالی
  • اتصال اجزا به وسیله جوشکاری
  • کاهش لرزش سقف
  • به علت پیش ساخته بودن مقطع، نیازی به حضور نیروی کار اضافی در کارگاه ساختمانی نیست.
  • قابلیت سفارش در ابعاد و اندازه‌های مورد نظر
  • استفاده کمتر از جک در هنگام اجرای سقف به دلیل مقاومت زیاد خرپا

خرپای میلگردی در چه مصارفی به کار برده می‌شود؟

استفاده از خرپای میلگردی در ساخت تیرچه بتنی رایج‌ترین کاربرد آن در صنعت عمران می‌باشد. از تیرچه بتنی در ساخت سقف‌های ساختمان بتن آرمه استفاده می‌شود.

اجرای سقف تیرچه بلوک مقرون به صرفه بوده و نیازی به نیروی ماهر برای اجرای این نوع سقف نیست به همین علت اگر به بیشتر سازه‌های اطرافتان نگاه کنید سازه با سقف تیرچه بلوک بیشتر به چشم می‌خورد.

از خرپای میلگردی ممکن است در ساخت برخی قطعات پیش ساخته نیز استفاده شود همچنین در اجرای شناژهای عمودی و افقی کاربرد مفیدی دارد.

تیرچه‌های پیش ساخته خرپایی براساس استاندارد تولید می‌شوند و بعد از انجام تست و آزمون به دست خریدار می‌رسند. یعنی هر تیرچه خرپایی برگه آزمایش تایید شده از جانب آزمایشگاه مورد تایید دارد. برای اینکه اثرات جوشکاری تخریب کمتری در خرپا به وجود آورد از میلگردهای کم سایز استفاده می‌شود.

تصویر خرپای میلگردی

نحوه ساخت خرپای میلگردی

این نوع خرپا به دو روش مکانیزه و دستی ساخته می‌شود و همان طور که گفته شد از میلگرد بالا، میلگرد پایین و میلگردهای عرضی تشکیل شده است. امروزه برای ساخت خرپا از روش دستی استفاده نمی‌شود ولی کارگاه‌هایی که از این روش استفاده می‌کنند نیز وجود دارند.

برای ساخت خرپا به روش دستی ابتدا میلگردها با دستگاه برش‌زن برش داده می‌شود. سپس دو میلگرد به موازات هم در پایین مقطع و یک میلگرد در بالا به همراه میلگردهای عرضی مابین دو میلگرد بالا و پایین به طوری مقطع مثلثی تشکیل دهند، کنار هم قرار داده می‌شوند. بعد از این مرحله میلگردها به هم جوش داده شده و خرپای میلگردی را تشکیل می‌دهند.

میلگردهای زیگزاگی یا به صورت آماده از کارخانه خریداری می‌شوند و یا با استفاده از دستگاه‌های دستی خمکاری شده و مورد استفاده قرار می‌گیرند.

لازم به ذکر است :

ساخت تیرچه خرپایی شکل ممکن است به صورت دستی و یا مکانیزه انجام شود که در تولید به روش مکانیزه میزان خطا کمتر خواهد بود. به دلیل استفاده از دستگاه و تجهیزات در فرآیند ساخت، سرعت تولید نیز بیشتر می‌باشد.

در روش مکانیزه برای ساخت خرپای میلگردی تمامی مراحل با دستگاه‌های مکانیزه انجام می‌گردد. به این صورت که کلاف‌ها با گذشتن از غلتک صاف شده و تحت کشش قرار می‌گیرند سپس دسته دیگری از میلگردها خمکاری شده و به صورت زیگزاگ درمی‌آیند. سپس با کمک جوشکاری الکتریکی میلگردها به هم متصل می‌شوند.

نکته‌ای که در ساخت خرپای میلگردی حتما باید رعایت شود این است که بایستی از میلگرد آجدار و استاندارد A3 استفاده شود.

در ساخت به روش اتوماتیک میزان خطا کمتر بوده و سرعت اجرای کار زیاد است به همین علت این روش مزیت بیشتری نسبت به روش دستی دارد.

جدول خرپای میلگردی مطابق با استاندارد ملی در زیر آورده شده است. با استفاده از اطلاعات موجود در جدول، وزن و قطر خرپا تعیین می‌گردد.

جدول خرپای میلگردی

بخوانید: راهنمای خرید مستقیم میلگرد از کارخانه

جمع بندی

خرپای میلگردی همان تیرچه خرپایی است که در ساخت و اجرای سقف تیرچه بلوک بسیار به کار برده می‌شود. نحوه ساخت این المان، سایز میلگردهای مصرفی، استانداردها و تمامی اطلاعات مربوط به آن در دانشنامه بیان شد. لطفا مطالعه کنید و اگر سوالی داشتید در قسمت نظرات با ما به اشتراک بگذارید.

برای اطلاع از قیمت میلگرد و خرید انواع سایزبندی این مقطع فولادی به وبسایت عصرآهن مراجعه کنید و یا با شماره 04133250280 در تماس باشید. شما می‌توانید تمامی سوالات خود در زمینه خرید و فروش آهن آلات را با مشاوران فروش ما در میان گذاشته و بهترین انتخاب را انجام دهید.

۵۹۳۳۷
برای مشاوره و خرید با ما
تماس بگیرید.
۴۱۸۰ - ۰۴۱