شمش، تیرآهن، میلگرد و دیگر کالاهای تولید شده از فولاد توسط فرایندهای مختلف گرمایشی و ریختهگری به تولید میرسند. محصولات تولید شده از فولاد یا مستقیما به انواع مقاطع فولادی تبدیل میشوند و یا به قطعاتی تبدیل میشوند که در ساخت دیگر مقاطع مورد استفاده قرار میگیرد.
در این دانشنامه میخواهیم با بررسی انواع محصولات ساختمانی و فولادی که تولید میشوند پرمصرفترین محصول فولادی را مشخص کنیم.
فهرست مطالب
ایران از جمله مناطقی است که دسترسی گستردهای به آهن داشته و سالانه حجم زیادی از استخراج آهن جهان را به خود اختصاص داده است. استخراج سنگ آهن و تولید ماده اولیه مورد نیاز برای ساخت مقاطع مختلف فولادی، شرط اول تولید در صنعت فولاد است.
خودکفایی ایران در استخراج آهن موجب بهبود و رشد صنایع وابسته میشود. استخراج این ماده به دو روش استخراج روباز و استخراج زیرزمینی انجام میشود.
قیمت محصولات فولادی به سنگ آهن وابسته است همچنین میزان تولید مقاطع مختلف با توجه به میزان تولید آهن اسفنجی برآورد میشود. به علت فراوانی سنگ آهن در معادن ایران، تولیدکنندگان شمش و مقاطع فولادی به این ماده ارزشمند دسترسی کامل داشته و مقاطع مختلفی تولید میکنند.
از بین مقاطع تولید شده برخی از محصولات فروش زیادی دارند. فروش زیاد به معنای پرطرفدار بودن آن مقطع میباشد. یعنی هر چه تقاضا برای یک محصول بیشتر باشد، خط تولید آن نیز فعالتر است.
البته اگر کمی با صنعت فولاد سر و کار داشته باشید و یا حتی موضوعات و مطالب مربوط به مقاطع آهنی و فولاد را بخوانید، احتمال اینکه تشخیص دهید کدام مقطع، پرمصرفترین محصول فولادی است برایتان راحت خواهد بود.
فولاد محصولی با ارزش برای صنایع وابسته
فولاد مادهای مقاوم است که در برابر دمای معمولی تغییر شکل نمیدهد اما این مقاومت در دماهای بالاتر به میزان قابل توجهی کاهش مییابد.
بنابراین تمام مقاطع ساختمانی در اثر دمای زیاد تولید میشوند. روشی که اصولا برای ساخت مقاطع فولادی به کار برده میشود این است که فولاد را تا 1280 درجه سانتیگراد در کوره گرم کرده و سپس بین رولها فشرده میکنند.
برای تغییر شکل فولاد، غلتکها باید چندین تن نیرو اعمال کنند تا همزمان با کاهش ضخامت آن به استحکام لازم برسد.
در نتیجه از فولاد دو دسته محصول تولید میشود؛ مقاطع مسطح با ضخامتهای مختلف مانند ورق فولادی و مقاطع طویل نظیر میلگرد.
لازم به ذکر است برای تولید انواع مقاطع فولادی از روش تولید منحصر به فرد همان مقطع استفاده میشود و با استفاده از تجهیزات و دستگاههای مربوطه، محصول مورد نظر ساخته میشود.
باید گفت که به سختی میتوان مادهای را جایگزین آهن و فولاد کرد. ابزار و مقاطعی که با استفاده از فولاد تولید میشوند، نقش بسیار سازندهای در گسترش تمدن و شهرسازی دارند.
در تمام جهان شمار کشورهایی که به معادن آهن دسترسی دارند و با استخراج آن میتوانند انواع محصولات فولادی بسازند، به 50 کشور نمیرسد. البته ذخایر سنگ آهن جهان رفته رفته کاهش مییابد و دنیا با چالش کمبود منابع مواد اولیه روبرو خواهد بود.
مقاطع مختلف فولادی
بهطورکلی مقاطع فولادی که توسط آهن ساخته میشود میلگرد، تیرآهن، نبشی، ناودانی، ورق و شمش است. تمامی این مقاطع مصرف بالایی داشته و هر کدام در کاربری مربوط مورد استفاده قرار میگیرند.
این شش محصول در ایران و توسط کارخانجات فولاد کشور ساخته میشوند. از این رو مصالح فولادی مورد نیاز کشور از تولیدات داخلی تامین میشوند. همین امر نیاز به واردات آهنآلات را از بین برده است. از بین مقاطع نامبرده آیا میتوان محصولی را به عنوان پرمصرف ترین محصول فولادی مشخص کرد.
در پاسخ به این سوال باید میزان تولید فولاد ایران را بررسی کرد. اگر آمار تولیدات بررسی شود مشخص خواهد شد کدام مقطع سالانه بیشتر تولید میشود، خط تولید کدام مقطع فعالیت کمتری دارد و یا میزان تولید چند محصول با هم یکسان است.
چون میزان تولید در ماههای مختلف سال تفاوت دارد به همین دلیل آمار تولید در عرض یکسال در نظر گرفته میشود. در ادامه آمار تولید و مصرف در سال 1400 را بررسی کردهایم.
میزان تولید فولاد در ایران
برای مشخص کردن پرمصرفترین محصول فولادی بهتر است نگاهی به میزان تولید سالانه فولاد و انواع مقاطع فولادی بپردازیم. اینکه در ایران چقدر مقاطع فولادی تولید میشود و بیشترین میزان تولید مربوط به کدام مقطع است به ما کمک میکند تا براساس آمار دقیق پرمصرفترین محصول فولادی را مشخص کنیم.
برای این منظور بهتر است به آخرین آمار تولید فولاد در ایران بپردازیم (آماری که در ادامه گفته خواهد شد با ذکر سال است). در پایان براساس همین آمار نتیجه گیری خواهیم کرد.
تولید محصولات فولادی در سال 1399 به میزان 8 میلیون 540 هزار تن و در سال 1400 به میزان 7 میلیون 573 هزار تن میباشد.
از 7 میلیون و 573 هزار تن مقاطع فولادی که در سال 1400 تولید شده است، 3میلیون و 518 هزار تن مربوط به تولید میلگرد بوده است. 3 میلیون 277 هزار تن مربوط به تولید ورق و تولید پروفیل، نبشی، ناودانی با هم 324 هزار تن همچنین میزان تولید تیرآهن 454 هزار تن در آمار تولید مقاطع فولادی سال گذشته ثبت شده است. (آمار گفته شده مربوط به نیمه اول سال 1400 میباشد.)
با توجه به آمار گفته شده و ارقام ثبت شده به عنوان میزان تولید مقاطع ساخته شده در سال 1400، بیشترین میزان تولید به مقطع میلگرد مربوط است. با توجه به این آمار میتوان نتیجه گرفت پرمصرفترین محصول فولادی میلگرد است.
البته بخشی از تولیدات مقاطع فولادی ایران به کشورهای همسایه و دیگر کشورها ارسال میشود. این موضوع نیز در تعیین پرمصرفترین محصول فولادی تاثیر دارد.
پرمصرفترین محصول فولادی
با دقت به هر آنچه که گفته شد نتیجه گیری کردیم میلگرد پرمصرفترین محصول فولادی در صنعت فولاد ایران است. قطعا حدس اینکه میلگرد طرفدار زیادی دارد و سالانه در حجم انبوهی تولید شده و به بازار عرضه میشود، سخت نبود.
و اگر شما در اول متن به پرمصرف بودن میلگرد گمانه زده باشید، کاملا درست و قابل قبول است. اما خواستیم با تکیه بر آمار و ارقام واقعی نتیجهگیری نهایی را اعلام کنیم. و براساس آمار و اسناد پرمصرفترین محصول فولادی را تعیین کنیم.
امروزه استفاده از سازه بتن آرمه افزایش پیدا کرده و میلگرد به عنوان اصلیترین محصول فولادی در این نوع سازهها، طرفداران زیادی پیدا کرده است.
بعد از میلگرد بیشترین تولید مربوط به ورق است و بعد از آن تیرآهن و سپس پروفیل، ناودانی و نبشی میباشد. تمامی این گفتهها با توجه به میزان تولید کارخانجات فولاد برآورد شده است.
دلیل اینکه میلگرد مصرف بالایی دارد چیست؟
با گسترش صنعت ساختمانسازی و اهمیت یافتن استحکام سازهها، استفاده از میلگرد در ساخت و ساز نیز افزایش پیدا کرد. ترکیب مناسب میلگرد و بتن و ارائه مقاومت عالی باعث شد تا روز به روز گرایش مهندسین و سازندگان به اسکلت بتن آرمه بیشتر شود.
از این رو میلگرد اهمیت بیشتری پیدا کرد و خط تولید این مقطع فعالتر از قبل شد. میلگرد انواع مختلفی دارد و در چهار استاندارد تولید میشود. از بین استاندارد A1، A2، A3 و A4 نوع A1 و A2 بیشترین تولید را دارد. به طوریکه اکثر کارخانههای میلگرد گرید A1 و A2 را در سبد محصولات خود جا دادهاند.
علاوهبر استفاده میلگرد در بخشهای مختلف ساختمان، از انواع آن در دیگر صنایع نظیر ماشینسازی، ساخت تجهیزات و دستگاهها نیز استفاده میشود.
بخوانید: معرفی انواع میلگرد | آشنایی با کاربرد هر کدام در سازه
جمعبندی
در کشورمان تمام مقاطع فولادی مورد نیاز برای ساخت و ساز و صنعت توسط تولیدکنندگان ایرانی تولید میشود. به همین دلیل نیازی به واردات مقاطع آهنی نیست. در این دانشنامه قصد داشتیم بررسی کنیم که از بین این مقدار مقاطع آهنی مختلفی که به بازار عرضه میشود، کدام مقطع جزو پرمصرفترین محصول فولادی است.
محصول پرمصرف به این معنی است که این مقطع تقاضای زیادی از طرف مصرفکنندگان دارد، زیاد فروخته شده و بنابراین نسبت به دیگر مقاطع بیشتر تولید میشود. مقطع میلگرد پرمصرفترین مقطع در بین تمام مقاطع آهنی تولید شده در ایران است.
برای بررسی قیمت میلگرد و خرید آن به وبسایت عصرآهن مراجعه کنید و از طریق شماره 04133250280 با کارشناسان فروش در تماس باشید.