براساس مقررات ملی ساختمان‌های فولادی، تامین مقاومت و پایداری یک سازه و تمام مصالح و اجزای تشکیل دهنده آن از الزامات تحلیل و طراحی می‌باشد. پایداری اجزای تشکیل دهنده مقاطع اعضا در صورتی تامین می‌شود که الزامات مربوط به طراحی ساختمان در انتخاب مصالح مناسب و تحلیل و طراحی آنها لحاظ شده باشد.
بر اساس استانداردی که برای تولید تیرآهن ارائه شده است، دو تیرآهن سبک و سنگین با تکیه بر ضوابط صحیحِ تولید، ساخته می‌شوند. برای آشنایی با این مقاطع و تفاوت تیرآهن سبک و سنگین در ادامه متن با ما همراه باشید.
فهرست مطالب
آشنایی با مقاطع لاغر و غیر لاغر
مقاطع فولادی از منظر کمانش موضعی برای تحمل فشار محوری به دو دسته تقسیم‌بندی می‌شوند؛ مقاطع فولادی با اجزای غیر لاغر و مقاطع با اجزای لاغر.
لاغر یا غیر لاغر بودن مقاطع با نسبت پهنا به ضخامت اندازه‌گیری می‌شود. بر اساس استاندارد برای تیرآهن و دیگر محصولات فولادی، ابعادی در نظر گرفته شده است. برای اجزای لاغر و غیر لاغر نیز ضخامت‌هایی در نظر گرفته شده است که نباید اندازه این مقاطع از موارد ذکر شده تجاوز نمایند.
با توجه به آنچه گفته شده می‌توان حدس زد که تیرآهن سبک و سنگین در ضخامت با یکدیگر تفاوت دارند.
لیست قیمت تیرآهن تمامی کارخانجات در بازار امروز
لازم به ذکر است استفاده از مقاطع فولادی با اجزای لاغر در اعضایی که تحت اثر فشار محوری قرار دارند مجاز نیست.
بنابراین کاربرد تیرآهن سبک و سنگین حتما با یکدیگر تفاوت خواهد داشت. همچنین مقاطع فولادی از منظر کمانش موضعی برای خمش به سه دسته یعنی مقاطع فشرده، مقاطع غیر فشرده و مقاطع با اجزای لاغر تقسیم بندی می‌شوند.
مقاطع فشرده به مقاطعی گفته می‌شود که در آنها بال‌ها به‌طور سراسری به جان متصل باشند، ثانیا نسبت پهنا به ضخامتِ اجزای فشاری تشکیل دهنده مقطع عضو نباید از حد استاندارد تعیین شده بیشتر باشد.
همچنین برای مقاطع غیرفشرده و مقاطع با اجزای لاغر نیز مقدار استانداردی تعیین شده است و مقاطع با کیفیت طبق این استاندارد باید تولید شوند. لازم به ذکر است از مقاطع با اجزای فشاری لاغر در اعضایی که تحت تاثیر تنش فشاری ناشی از خمش قرار دارند، باید خودداری شود. مگر برای جان تیر ورق‌ها البته باید رعایت الزاماتی تامین گردد.
تیرآهن سبک و سنگین چیست؟
فرق بین تیرآهن سبک و سنگین به دلیل تفاوت‌های که در وزن، ابعاد، و استحکام دارد، بسیار حیاتی است. این تفاوت‌ها می‌توانند در انتخاب نادرست و عدم رعایت نیازمندی‌های طراحی و ساخت، به مشکلات جدی در سازه منجر شوند.
علاوه بر این، تفاوت در خصوص ویژگی‌های یاد شده، ممکن است تفاوت در هزینه را نیز به همراه داشته باشد. عدم توجه به این نکات می‌تواند منجر به خسارات مالی جدی برای فرد یا سازمان معرفی کننده تیرآهن شود.
تیرآهن سنگین
به‌طور کلی واضح است که مقطع سنگین در جاهایی که فشار زیاد باشد به کار می‌رود و مقطع سبک بر اساس میزان تحمل و توانایی‌اش در کاربری مربوط به خود استفاده می‌شود. تیرآهن سنگین بیشتر در ستون، تیر و بخش خرپایی سازه مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ یعنی در جاهایی که باید اعضا وزن زیادی را تحمل کنند.
با توجه به اینکه ضخامت بال و جان تیرآهن سنگین بیشتر از تیرآهن سبک است بنابراین می‌تواند بار بیشتری را تحمل کند.
تیرآهن سبک
همان‌طور که در بند مربوط به تیرآهن سنگین اشاره کردیم، تحمل بار در یک مقطع به سطح مقطع آن بستگی دارد. با توجه به اینکه ضخامت بدنه تیرآهن سبک کمتر است قطعا بار کمتری را تحمل خواهد کرد.
تیرآهن سبک نیز از مقاومت قابل قبولی برخوردار است، کیفیت مناسبی دارد و در بخش‌های مختلف سازه فولادی استفاده می‌شود. تیرآهن سبک در مقایسه با تیرآهن سنگین فقط ضخامت کمتری دارد.
در ساخت سازه‌های سنگین مثل پل و یا برج‌هایی با تعداد طبقات بالا، استفاده از تیرآهن سنگین مناسب‌تر است.
تیرآهن سبک و سنگین بیشتر در خط تولید تیرآهن هاش به چشم می‌خورد. تیرآهن هاش دارای جان و بال مساوی بوده و جزو پرمصرف‌ترین مقاطع در صنعت ساخت‌وساز است. برای مطالعه بیشتر در مورد تیرآهن هاش پیشنهاد می‌شود به دانشنامه زیر مراجعه کنید.
بخوانید: مقایسه مشخصات تیرآهن و هاش طبق استاندارد اروپا
تفاوت تیرآهن سبک و سنگین
- ضخامت: اصلی‌ترین تفاوت تیرآهن سبک و سنگین، تفاوت در ضخامت بال و جان آنها است
- با تغییر ضخامت شکل ظاهری مقاطع نسبت به هم تفاوت خواهد داشت
- تفاوت در وزن
- نوع کاربری
- قیمت تیرآهن
- فرآیند تولید: فرآیند تولید تیرآهن سبک و سنگین با هم تفاوتی ندارد فقط در مرحله نورد و غلتک‌کاری برای به دست آمدن ضخامت‌های متفاوت، میزان فشار غلتک متفاوت خواهد بود.
چطور می‌توان تیرآهن سبک و سنگین را تشخیص داد؟
برای تشخیص تیرآهن سبک از تیرآهن سنگین به باید به بارزترین تفاوت آنها پرداخت، یعنی ضخامت. ضخامت تیرآهن سبک کمتر از ضخامت تیرآهن سنگین است؛ اما از دیگر راه‌های کمکی مراجعه به پلاک شناسایی، کنترل وزن مقطع خریداری شده با وزن استاندارد، مراجعه به جدول وزنی تلیدکننده، کمک گرفتن از فروشنده، همچنین اتکا به تشخیص چشمی است.
اصولا روی بندیل تیرآهن خریداری شده، اطلاعات کامل مقطع نوشته می‌شود.
وزن تیرآهن
وزن یکی از پارامترهای اصلی در تمام مقاطع فولادی به‌شمار می‌رود. هرچه ضخامت تیرآهن بیشتر باشد وزن مقطع نیز بیشتر خواهد بود. وزن تیرآهن از جمله موارد تاثیرگذار روی وزن کل سازه است.
تیرآهن‌های ساخته شده در کاخانجات فولاد، طبق استاندارد تولید می‌شوند. برای بررسی جدول وزن تیرآهن استاندارد روی لینک کلیک کرده و به صفحه مربوطه مراجعه نمایید.
وزن انواع تیرآهن IPE، IPB، IPBv و IPBl در جدول قرار داده شده است. در این جدول منظور از IPBl تیرآهن هاش سبک و IPBv تیرآهن هاش سنگین است.
نحوه تولید تیرآهن سبک و سنگین
در ساخت تیرآهن از شمش و اسلب استفاده می‌شود. به این روش که بعد از ذوب شمش در داخل کوره با دمای ۱۱۰۰ درجه، فولاد ذوب شده را به زیر غلتک هدایت می‌کنند. در این مرحله تیرآهن شکل می‌گیرد و ضخامت و سایز آن تعیین می‌شود.
بال و لبه تیرآهن با نورد گرم به شکل رایج و قابل استفاده در پروژه‌های ساختمانی تبدیل می‌شود. برای اینکه کیفیت تیرآهن کم نشود، در ساخت آن از تجهیزات پیشرفته کمک گرفته می‌شود.
در آخر باید یادآورد شد که تیرآهن از جمله مقاطعی است که برای ساخت سازه با ارتفاع زیاد به کار برده می‌شود. چون این مقطع فضای کمتری را اشتغال می‌کند و می‌تواند المان‌های مختلف را به هم وصل کند از اهمیت بالایی برخوردار است.
بنابراین شخصی که با تیرآهن سروکار دارد باید شناخت کافی از آن داشته باشد و تفاوت انواع سایز و ضخامت آن را بداند.
از طرفی نصب و اجرای سازه فولادی بسیار سریع است و حتی بعد اتمام ساخت می‌توان سازه را دوباره گسترش داد. از این رو اسکلت ساخته شده از فولاد و مقطع تیرآهن طرفدار زیادی دارد.
به همین منظور در دانشنامه عصرآهن تلاش می‌شود مقالات مفید و کاربردی از انواع مقاطع فولادی در اختیار کاربران قرار داده شود. از شما می‌خواهیم سوال، انتقاد و پیشنهادات خود را از بخش دیدگاه‌ها با ما به اشتراک بگذارید.
برای مشاهده جدیدترین قیمت تیرآهن کرمانشاه روی لینک کلیک کنید.
جمع‌بندی
در این دانشنامه به نقش تیرآهن سبک و سنگین در سازه‌های ساختمانی پرداخته شد. همچنین تفاوت این دو تیرآهن را بررسی کردیم. شما می‌توانید با تماس با مجموعه عصرآهن، تیرآهن مورد نیاز خود را سریعا مهیا کنید.
برای ارتباط با واحد فروش با شماره 0414180 تماس بگیرید همچنین قیمت تیرآهن را به طور لحظه‌ای در وب‌سایت عصرآهن بررسی کنید.
