هر ساختمانی پس از تکمیل مراحل ساخت نیازمند تأیید رسمی شهرداری است تا از قانونی و استاندارد بودن آن اطمینان حاصل شود. این تأییدیه که تحت عنوان «گواهی پایان کار ساختمان» صادر میشود، نشان میدهد که ساختمان با مقررات فنی و شهرسازی مطابقت دارد و مالک میتواند بهطور رسمی از ملک بهرهبرداری کند. دریافت پایان کار یک الزام قانونی است که تأثیر مستقیمی بر ارزش ملک و انجام امور اداری بعدی مانند انتقال سند یا دریافت خدمات شهری دارد. در شرایطی که قیمت آهن و سایر مصالح ساختمانی دائماً در حال تغییر است، آگاهی از روند و مراحل دریافت پایان کار میتواند به برنامهریزی بهتر مالی و زمانی پروژه کمک کند. در این مقاله، با مراحل دریافت پایان کار ساختمان، از جمله مدارک لازم، شرایط مورد نیاز، مدت زمان و هزینههای مرتبط، مراحل دقیق دریافت و همچنین نحوه اخذ جواز پایان کار برای ساختمانهای قدیمی آشنا خواهید شد.
گواهی پایان کار ساختمان چیست؟
همانطور که در بخش قبلی نیز اشاره کردیم، گواهی پایان کار ساختمان یک سند رسمی است که پس از تکمیل ساخت یک بنا، توسط شهرداری صادر میشود. این مدرک نشان میدهد ساختمان مطابق نقشه و استانداردهای فنی و ایمنی ساخته شده است و تمام مراحل ساخت با قوانین شهرسازی مطابقت دارد. دریافت گواهی پایان کار ساختمان برای مالک ساختمان ضروری است، زیرا بدون آن امکان فروش رسمی ملک، انتقال سند یا بهرهبرداری قانونی از ساختمان وجود ندارد. بهعبارت دیگر، گواهی پایانکار تضمینکننده قانونی بودن و ایمنی ساختمان است و مالک را از مشکلات حقوقی و مالی احتمالی محافظت میکند.
اهمیت گرفتن پایان کار ساختمان
گواهی پایان کار ساختمان سندی رسمی است که پس از تکمیل ساختوساز توسط شهرداری صادر میشود و نشان میدهد ساختمان طبق اصول و مقررات فنی و مهندسی ساخته شده است. این گواهی تأیید میکند که هیچ تخلف ساختمانی در پروژه وجود ندارد و تمامی مراحل ساخت مطابق ضوابط قانونی انجام شده است. گرفتن پایان کار ساختمان، کلید دریافت سند مالکیت و امکان فروش یا انتقال ملک است. همچنین با این گواهی میتوان صورت مجلس تفکیکی ساختمان را تنظیم کرد و برای هر واحد، سند مالکیت جداگانه دریافت نمود. بدون این مدرک، عملا انجام بسیاری از امور قانونی مرتبط با ملک امکانپذیر نیست.
لیست قیمت میلگرد تمامی کارخانجات در بازار امروز
برای گرفتن پایان کار ساختمان چه مدارکی لازم است؟
برای گرفتن گواهی پایان کار ساختمان، مالک پس از اتمام ساختوساز باید به شهرداری مراجعه کرده و مجموعهای از مدارک را ارائه دهد. این مدارک تضمین میکنند که ساختمان مطابق قوانین و مقررات ساخته شده و آماده صدور پایانکار است. مدارک مورد نیاز معمولاً شامل موارد زیر است:
- شناسنامه و کارت ملی مالک (اصل و کپی)
- سند مالکیت ملک (اصل و کپی)
- پروانه ساختمان (اصل و کپی)
- در صورت فوت مالک، کپی شناسنامه وراث و سند انحصار وراثت
- فیشهای خدمات شهری مانند آب، برق، گاز و تلفن (اصل و کپی)
- فیش عوارض نوسازی سالیانه (اصل و کپی)
- نقشه معماری ساختمان با مهر شهرداری منطقه و نسخه CD
- کارت سازه و گزارشهای مرحلهای ساختمان و برگه پایان عملیات ساختمانی
- در ساختمانهای تازهساز، ارائه تاییدیه استاندارد آسانسور در صورت وجود
شرایط لازم برای گرفتن پایان کار ساختمان
شرایط اخذ گواهی پایان کار ساختمان همواره تابع قوانین و مقررات جدید شهرداری و مقررات ملی ساختمان است و ممکن است با گذر زمان دستخوش تغییر شود. بر اساس آخرین دستورالعملها، ساختمانها تنها زمانی میتوانند این گواهی را دریافت کنند که تمامی مراحل ساخت مطابق با مفاد مبحث ۱۹ مقررات ملی ساختمان اجرا شده باشد. این مبحث شامل استانداردهایی مانند عایقبندی بخشهای مختلف ساختمان است که ممکن است هزینه ساخت را کمی افزایش دهد. با این حال، رعایت این استانداردها باعث کاهش چشمگیر مصرف انرژی و افزایش ایمنی و کیفیت ساختمان میشود. بنابراین قبل از اقدام برای دریافت پایان کار، اطمینان از رعایت تمام ضوابط فنی و قانونی الزامی است.
گرفتن پایان کار ساختمان چقدر طول میکشد؟
مدت زمان گرفتن پایان کار ساختمان به شرایط مختلف بستگی دارد و نمیتوان یک زمان مشخص برای همه ساختمانها تعیین کرد. طی مراحل دریافت پایان کار ساختمان، پروندهها ابتدا مراحل اداری و حقوقی را طی میکنند و در صورت وجود تخلف، ممکن است به کمیسیون ماده ۱۰۰ ارجاع شوند. رسیدگی به رأی کمیسیون و احتمال اعتراض یا تجدیدنظر نیز زمان بیشتری میطلبد. بنابراین ساختمانهایی که بدون تخلف ساخته شده و تمام ضوابط و مقررات ساختوساز در آنها رعایت شده باشد، معمولاً سریعتر میتوانند گواهی پایانکار خود را دریافت کنند.
مراحل گرفتن پایان کار ساختمان
مراحل دریافت پایان کار ساختمان معمولاً پس از اتمام عملیات ساختوساز آغاز میشود. در این مرحله، مالک یا سازنده باید با تکمیل پرونده در شهرداری و ارائه مدارک لازم، درخواست صدور گواهی پایانکار را ثبت کند. دقت در زمان انجام این مراحل اهمیت زیادی دارد، چراکه اگر عملیات اجرایی هنوز به پایان نرسیده باشد، صدور گزارش اتمام کار از سوی ناظر میتواند مشکلات قانونی و فنی برای طرفین ایجاد کند. بنابراین توصیه میشود پیش از هر اقدامی، از تکمیل تمامی مراحل ساخت اطمینان حاصل شود. روند کلی مراحل دریافت پایان کار ساختمان بهصورت زیر است:
- تشکیل پرونده در شهرداری و ثبت درخواست پایان کار ساختمان
- احراز هویت و تأیید مدارک شامل گزارش ناظر ساختمان
- تعیین زمان بازدید از ساختمان توسط کارشناس شهرداری
- بازدید و رفع نواقص احتمالی تا دریافت تأیید نهایی کارشناس
- پرداخت عوارض نوسازی به واحد درآمد شهرداری منطقه یا ارجاع پرونده به کمیسیون ماده ۱۰۰ در صورت وجود تخلف
- دریافت تأییدیههای آتشنشانی، گواهی استاندارد آسانسور و واحد فنی
- تأیید معاونت شهرسازی منطقه و ارسال پرونده به دبیرخانه شهرداری
- در نهایت، صدور گواهی پایان کار ساختمان و تحویل آن به مالک
هزینه گرفتن پایان کار ساختمان چقدر است؟
هزینه دریافت پایان کار ساختمان بسته به شرایط هر ملک متفاوت است. در واقع، عوامل متعددی بر مبلغ نهایی این هزینه تأثیر میگذارند. مهمترین موارد تاثیر گذار در هزینه دریافت پایان کار ساختمان عبارت اند از:
- موقعیت جغرافیایی ساختمان
- مساحت ساختمان و زمین آن
- نوع کاربری ساختمان (مسکونی، تجاری، اداری یا ویلایی)
- نو یا قدیمی بودن ساختمان (پرداخت عوارض نوسازی جهت نوسازی ساختمانهای قدیمی)
همچنین در برخی موارد، شهرداری برای خانوادههای شهدا، جانبازان، آزادگان و ایثارگران تخفیفهایی در نظر میگیرد که میزان آن بر اساس درصد جانبازی یا سالهای اسارت متفاوت است.
بخوانید: بهترین راهکارها برای کاهش هزینه ساختمان سازی
مدت اعتبار گواهی پایان کار ساختمان
مدت اعتبار گواهی پایان کار ساختمان در طول سالها با تغییراتی همراه بوده است. در ابتدا، تا پیش از سال ۱۳۴۹، گواهی پایان کار به صورت دائمی صادر میشد و نیازی به تمدید نداشت. اما پس از اصلاحات قانونی در همان سال، اعتبار آن محدود و یک سال کاهش یافت تا نظارت دقیقتری بر ساختوسازها انجام گیرد. در نهایت، از سال ۱۳۸۱ به بعد، طبق تبصره هشتم قانون اصلاح ماده ۱۰۰، دوباره اعتبار گواهی پایان کار به صورت نامحدود تعیین شد. البته این اعتبار تا زمانی معتبر است که تخلف یا تغییر اساسی در ساختمان گزارش نشده باشد.
مراحل گرفتن پایان کار ساختمان قدیمی
دریافت پایان کار ساختمان قدیمی معمولاً پیچیدهتر از ساختمانهای نوساز است، زیرا ممکن است نقشههای اولیه، پروانه ساخت یا برخی مدارک فنی در دسترس نباشد. مراحل دریافت پایان کار ساختمان قدیمی عبارت اند از:
- انطباق با مقررات ساختمانی: ساختمان قدیمی و کلنگی باید با مقررات و استانداردهای ساختمانی معتبر واگذار شده توسط مراجع مربوطه سازگاری داشته باشد.
- بررسی تخلفات: کارشناسان شهرداری باید مشکلات و تخلفات موجود در ساختمان را بررسی کرده و در صورت وجود، باید آنها را تصحیح و رفع کنید.
- تاییدیه مهندس ناظر: مهندس ناظر باید پس از بررسیهای لازم، تایید کند که ساختمان بر اساس مقررات و استانداردهای لازم اجرا شده است.
- تکمیل مراحل ساختمانی: همه مراحل ساختمانی، از جمله ساخت و ساز، نصب تجهیزات و تاسیسات، به طور کامل باید به پایان رسیده باشند.
- گزارشهای فنی: تمامی گزارشات فنی مربوط به ساختمان باید تکمیل و به تایید مسئولین مراجعه کننده برسد.
- پرداخت عوارض و مالیات: همه عوارض نوسازی و مالیاتهای مرتبط با ساختمان باید پرداخت شده باشند.
- نظم و تمیزی: ساختمان باید در وضعیت تمیز و سالم بوده و هیچ گونه خرابی یا خسارت ظاهری نداشته باشد.
- آزمونهای فنی: در صورت لزوم، آزمونهای فنی مرتبط با ساختمان باید انجام شده و نتایج آنها باید تایید شود.
- انجام تغییرات مورد نیاز: در صورت وجود تخلفات یا عدم تطابق با مقررات، تغییرات لازم باید انجام شده و تصحیح گردد.
- تایید اداره نظارت و بازرسی: اداره نظارت و بازرسی مربوطه باید پس از بررسیهای لازم تصویب و تایید نماید.
بخوانید: آشنایی با انواع بیمههای ساختمانی و کارگاهی
نکات مهم برای دریافت پایان کار ساختمان
- پایان کار ساختمان را فقط مالک ساختمان می تواند دریافت کند.
- درصورتی که متوجه تخلف کارشناس شوید می توانید به دیوان عدالت اداری مراجعه کرده و اعتراض خود را ثبت کنید.
- در صورتی که ملک هنوز تکمیل نشده و به فروش میرسد، خریدار باید اعلام کند که دریافت پایان کار یکی از شرطهای اساسی برای انتقال مالکیت ملک میباشد. زمانی که ملک به صورت قانونی ساخته نشده باشد، این وضعیت روی میدهد. در این صورت، خریدار باید دادخواست الزام به اخذ پیمان کار ساختمان برعیله مالک ملک را تهیه کند.
- برای ساختمانی که پایان کار نداشته باشد، نمیتوان انتقال سند انجام داد.
- با توجه به متراژ ملک و کاربری ساختمان، هزینه دریافت پایان کار ساختمان متغییر است.
جمعبندی
در مجموع، گواهی پایان کار ساختمان آخرین و مهمترین مرحله در فرآیند ساختوساز محسوب میشود و بدون دریافت آن، هیچ ساختمانی از نظر قانونی کامل و قابل بهرهبرداری نیست. این گواهی تأیید میکند که عملیات ساختمانی مطابق با ضوابط فنی، ایمنی و شهرسازی انجام شده است. آشنایی با مراحل دریافت پایان کار ساختمان، مدارک مورد نیاز و هزینههای مربوطه باعث میشود روند اخذ این مجوز سریعتر و بدون دردسر طی شود.
