در این مقاله از عصرآهن قصد داریم با بررسی ۵ علت اصلی کاهش قیمت میلگرد به این سوال پاسخ دهیم که آیا این نوسانات به همین روند ادامه خواهند داشت؟ یا در ادامه کاهش قیمت میلگرد در روزهای آینده با افزایش ناگهانی قیمت مواجه خواهیم شد؟
فهرست مطالب
قسمت اعظم هزینه ساخت و تامین مصالح هر پروژه ساخت‌وساز صرف خرید میلگرد و فولاد می‌شود. این محصول کاربردی در روزها و ماه‌های اخیر دستخوش نواسانات زیادی شده است به طوری که از ابتدای سال تاکنون شاهد کاهش ۲ تا ۳ هزار تومانی قیمت میلگرد بودیم که معادل ۱۵ تا ۲۰ درصد کاهش است؛ گفتنی است بیشترین میزان کاهش نرخ میلگرد در مرداد ماه و به‌تبع انتشار اخبار مثبت از مذاکرات برجام بین ایران و آمریکا رخ داد. هر چند گاهی تأخیر طرفین برجام و اخبار ضدونقیض دراین‌‌باره باعث افزایش جزئی نرخ میلگرد شده است.
بورس کالا نیز برای جلوگیری از کاهش ادامه‌دار قیمت‌ها اقدام به ارائه دستورالعملی کرد تا به شکل دستوری بازار را کنترل کرده و مانع از ضرر و زیان بیشتر تولید کنندگان فولاد شود. اقدامی که در مقطع بسیار کوتاهی باعث افزایش قیمت میلگرد شد اما پیش بینی شکست آن برای فعالان و تحلیگران اقتصادی کار بسیار آسانی بود؛ چرا که در طول سال‌های اخیر اقتصاد به ما نشان داده که هیچ حوزه‌ای دستور پذیر نیست. با ادامه اخبار مثبت از روند مذاکرات این دستورالعمل نیز تاثیر چندانی در جلوگیری از سقوط آزاد قیمت میلگرد نداشت.
علت‌های کاهش قیمت میلگرد
همانند هر پدیده اقتصادی دیگری، کاهش قیمت میلگرد نیز پدیده‌ای چند علتی است و ساده‌انگارانه خواهد بود اگر دلیل این کاهش قیمت را به عوامل محدودی تقلیل دهیم. با این حال تحلیلگران مطرح حوزه فولاد پنج دلیل اصلی برای این کاهش بیان کرده‌اند که در ادامه به بررسی و تحلیل هر کدام می‌پردازیم.
1) تاثیر مذاکرات برجام بر کاهش قیمت میلگرد
این روزها مهم‌ترین دلیل نواسانات بازار میلگرد در کشور، مذاکرات برجام است. برجام و اخبار ضدونقیضی که از سمت طرف آمریکایی، اروپایی و ایرانی به بیرون درز می‌کند به سرعت بر بازار آهن و قیمت میلگرد تاثیر می‌گذارد. اما تاثیر برجام را نباید به افزایش یا کاهش قیمت میلگرد محدود کرد. برجام عاملی است که علاوه بر تاثیر لحظه‌ای اخبارش بر قیمت بازار از طریق کاهش تقاضا و کاهش قیمت دلار نیز بر بازار فولاد و قیمت میلگرد تاثیر می‌گذارد.
تاثیر برجام بر عرضه و تقاضا
تولیدکننده‌ای که احتمال کاهش قیمت میلگرد را در روزهای آینده می‌دهد طبیعی است که تمایل بیشتری به فروش موجودی خود و تبدیل موجودی میلگرد به پول نقد خواهد داشت. از طرفی اخبار مثبت از برجام موجب تعلل خریداران و فعالان صنعت ساختمان، به امید کاهشی بودن قیمت‌ها در روزهای آینده می‌شود و هر دوی این‌ها به نوبه خود در کاهش قیمت میلگرد اثرگذار است. در ادامه مقاله به بررسی مستقل عامل عرضه‌وتقاضا و تاثیر آن بر بازار فولاد خواهیم پرداخت.
تاثیر برجام بر قیمت دلار
یکی دیگر از تاثیرات مهم اخبار برجام، تاثیر بر قیمت دلار است. همان طور که می‌دانید قیمت دلار از مهم‌ترین عوامل تعیین‌کننده قیمت فولاد و میلگرد است. به طوری که حتی بورس کالا نیز قیمت عرضه خود را بر مبنای قیمت دلار محاسبه می‌کند. این‌گونه است که کوچک‌ترین خبری از هتل کوبورگ وین که محل مذاکرات سه طرف ایرانی، آمریکایی و اروپایی حول موضوع برجام است، قیمت دلار را تغییر می‌دهد و این موضوع به صورت مستقیم و غیرمستقیم بر نوسانات قیمت که این روزها به صورت کاهش قیمت میلگرد خود را نشان داده اثر می‌گذارد.
2) کاهش صادرات
به گزارش واحد آمار عصرآهن، آمار تفکیکی صادرات فولاد ایران در چهارماه نخست امسال نشان می‌دهد صادرات ایران نسبت به دوره مشابه سال قبل ۱۶ درصد افت داشته و به ۳ ملیون و ۱۱۱ هزار تن کاهش پیدا کرده است.
پس از اینکه قیمت هر کیلو فولاد که در پایان سال ۹۸ حدود ۴۰۰۰ تومان بود به حدود ۱۵۰۰۰ تومان در سال ۹۹ رسید، مجلس برای کنترل قیمت بازار مسکن تصمیم گرفت طرحی را در دستور کار خود قرار دهد که صادرات فولاد را مشروط به فروش نرفتن در بورس کالا کرد.
به این صورت که تولیدکنندگان فولاد ابتدا باید تمام محصولات تولیدی زنجیره فولاد را در بورس کالا عرضه کنند و فقط در صورت فروش نرفتن محصولات پس از تامین نیاز داخلی بازار اجازه صادرات دارند.
این شیوه کنترل دستوری قیمت بازار و عرضه تکلیفی فولاد و محصولات فولادی در بورس به همراه وضع عوارض صادراتی، علاوه بر ایجاد محدودیت صادراتی برای تولیدکنندگان و کاهش ورود ارز به کشور در کاهش قیمت داخلی میلگرد نیز تاثیرگذار بوده است. در حالی که جنگ روسیه و اوکراین بهترین فرصت ایران برای به دست گرفتن مشتریان این دو کشور، پر کردن خلا بازار و افزایش قدرت برند فولاد ایران در بازارهای جهانی بود این فرصت نیز از کف رفت.
3) کاهش قیمت جهانی آهن
نرخ شمش و مقاطع فولادی همچون میلگرد متاثر از نرخ جهانی فولاد است و نرخ جهانی فولاد در مقطع فعلی، از نوسانات قیمت سنگ آهن و سیاست دامپینگ روسیه در قبال تحریم غرب متاثر است.
کاهش قیمت سنگ آهن
به دلیل گرمایش جهانی و خشکسالی بی‌سابقه امسال، بحران انرژی و قطعی برق گریبان برخی از بازیگران اصلی صنعت فولاد همچون چین را گرفته است. امسال در مناطق صنعتی چین برق بسیاری از واحدهای صنعتی قطع شده و تقاضای سنگ آهن کاهش زیادی پیدا کرده است. این موضوع به کاهش قیمت جهانی آهن منجر شده و در نهایت بر قیمت میلگرد در ایران نیز تاثیرگذاشته است.
4) سیاست دامپینگ روسیه
علاوه بر تاثیر کاهش قیمت سنگ آهن در بازار جهانی، سیاستی که روسیه در مقابل تحریم‌های گسترده غرب در پیش گرفته نیز در کاهش قیمت میلگرد در دوره اخیر تاثیرگذار بوده است. روسیه که از نقش‌آفرینان مهم صنعت فولاد در عرصه جهانی است پس از وضع تحریم‌های آمریکا و متحدانش به سیاست‌های دامپینگ، زیرفروشی و ارائه محصولات خود با تخفیف‌های زیاد روی آورده است.
درحالی که کارشناسان و تحلیلگران جهانی فولاد به دلیل ادامه این تحریم‌ها پیش‌بینی افت ۱۵ تا ۲۵ درصدی تولید فولاد این کشور در سال ۲۰۲۱ را داشتند، میزان تولید فولاد این کشور در سال ۲۰۲۱ نسبت به سال قبل از آن ۳ میلیون تن نیز افزایش داشته است.
وزارت صنعت روسیه نیز پیش‌‌تر از تلاش این کشور برای سازگاری با تحریم‌ها خبر داده بود. اتخاذ این سیاست از سمت روسیه تاثیر مستقیمی در کاهش قیمت جهانی فولاد و محصولات فولادی همچون میلگرد داشته و به‌تبع آن قیمت میلگرد در ایران نیز از این موضوع تاثیر پذیرفته است.
5) کاهش عرضه و تقاضا
مدل عرضه و تقاضا در اقتصاد خرد می‌گوید: قیمت یک کالا بر مقدار تقاضای مصرف‌کنندگان تاثیرگذار است و میزان تقاضا بر مقدار تولید از طرف عرضه‌کنندگان تاثیر می‌گذارد و در نهایت این اثرگذاری متقابل موجب می‌شود قیمت کالا در یک نقطه به تعادل برسد.
این مدل در بازار فولاد نیز صادق است با این تفاوت که به دلیل اهمیت استراتژیک این محصول علاوه بر میزان تقاضا و مقدار عرضه، پیش‌بینی‌ها، اخبار و تنش‌های سیاسی و اخباری که تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان بزرگ منتشر می‌کنند نیز بر عرضه و تقاضا و قیمت محصولات فولادی تاثیر می‌گذارد.
همان طور که گفته شد در ماه‌های اخیر تقاضای سنگ آهن از طرف چین و سایر تولیدکنندگان کاهش زیادی داشته و از طرفی مقدار بالای عرضه محصولات فولادی هم از سمت روسیه باعث کاهش قیمت میلگرد در بازارهای جهانی شده است.
این کاهش تقاضا و افزایش عرضه بر کاهش قیمت جهانی میلگرد تاثیر گذاشته و عرضه بالای میلگرد و بقیه تولیدات فولادی در داخل ایران نیز به دلیل وضع عوارض صادراتی عامل دیگری است که باعث افزایش عرضه داخلی و کاهش قیمت میلگرد در دوره اخیر بوده است.
عرضه اعتباری شمش فولادی
با روند نزولی بازار میزان عرضه اعتباری محصولات فولادی نیز از طرف تولیدکنندگان افزایش پیدا می‌کند. شنیده‌ها حاکی از آن است که تولیدکنندگان بزرگ شمش‌های کشور در دوره اخیر برای جلوگیری از افزایش ضرر و زیان ناشی از کاهش قیمت فولاد به عرضه اعتباری این محصول روی آورده‌اند که این موضوع به نوبه خود در کاهش قیمت میلگرد موثر بوده است.
نمودار کاهش قیمت میلگرد در مردادماه
مردادماه با کاهش قیمت میلگرد همراه بود؛ اگر به نمودار زیر نگاه کنید، متوجه میزان کاهش قیمت میلگرد در یک ماه گذشته خواهید شد.
همان طور که در بالا گفته شد، کاهش قیمت‌های بازار آهن به مذاکرات برجام ربط داده می‌شود؛ ولی انتظار می‌رفت با گذر چند هفته آرامش به بازار آهن برگردد. با گذشت چند روز، دوباره قیمت‌ها رو به افزایش شد؛ اما فورا به سمت نرخ ثابت و کاهشی حرکت کرد.
کاهش قیمت میلگرد در روزهای آینده امکان دارد؟
با توجه به پنج دلیل اصلی بیان شده که موجب کاهش قیمت میلگرد شده است، قیمت میلگرد در ایران بیش از هر چیز به مذاکرات برجام و تاثیر آن بر قیمت دلار و روابط اقتصادی ایران با سایر کشورها وابسته است.
با وجود تحریم روسیه از سمت غرب و سیاست‌های مقابله‌ای این کشور، بحران گرمایش زمین، خشکسالی و به‌تبع آن قطع برق و بحران انرژی که به تعطیلی یا کاهش تولید کارخانه‌ها در برخی نقاط جهان منجر شده به نظر می‌رسد اگر اتفاق خاصی در عرصه جهانی نیفتد، نرخ کاهشی قیمت میلگرد در سطح جهانی ادامه‌دار باشد؛ اما در عرصه داخلی، موضوع بیش از هرچیز به مذاکرات برجام وابسته است.
تاثیر مذاکرات برجام تنها به تاثیر مستقیم بر قیمت دلار و احتمال برداشتن محدودیت‌های صادراتی محدود نیست. مذاکرات برجام و اخبار واصله از هرکدام از طرفین مذاکره تاثیر روانی زیادی نیز بر بازار فولاد تحمیل می‌کند. به طوری که کوچک‌ترین خبر خوب باعث کاهش قیمت میلگرد، و کوچک‌ترین خبر بد باعث افزایش آن می‌شود.
بخوانید: نمودار کاهش قیمت میلگرد در تیرماه
جمع‌بندی
در راستای بررسی قیمت میلگرد قبل خرید یا برای اطلاع از احوال بازار، باید از قیمت روز آهن مطلع شد. برای بررسی قیمت میلگرد و کاهش قیمت میلگرد امروز به وب‌سایت عصرآهن مراجعه کنید و ازجدیدترین نرخ آن به‌صورت لحظه‌ای مطلع شوید.
برای خرید میلگرد و انواع مقاطع فولادی می‌توانید با مجموعه عصرآهن از طریق شماره 04133250280 در تماس باشید.