سایز و وزن تیرآهن، نوع کاربری آن در سازه را مشخص می‌کند. هر کدام از انواع سایز تیرآهن در قسمت مختلفی از سازه استفاده می‌شود. علاوه بر سایز آن ضخامت، استاندارد، نوع فولاد تشکیل دهنده و کارخانه تولیدکننده در انتخاب تاثیرگذار می‌باشد. این دانشنامه در مورد استفاده انواع سایز تیرآهن در سازه آماده شده است.
فولاد در سازه به شکل‌های متنوعی استفاده می‌شود، از جمله مقاطع پرکاربرد فولادی می‌توان به تیرآهن اشاره کرد که بیشتر در اسکلت فلزی به کار برده می‌شود. طراحی و سایزبندی تیرآهن باعث می‌شود که المان تیر بارهای مختلف را تحمل کند. مهندسین از تیرآهن‌های I شکل به طور گسترده در ساخت و ساز استفاده کرده و ستون و تیرهایی با طول، اندازه و مشخصات مختلف ایجاد می‌کنند. شناخت انواع سایز تیرآهن برای مهندسین عمران و تمامی کسانی که در ارتباط با ساخت و ساز هستند ضروری می‌باشد.
آشنایی کلی با تیرآهن
تیرآهن دارای وزن، شکل مقطع، عرض بال، ضخامت جان و دیگر مشخصات مکانیکی و شیمیایی است که هرکدام برای اهداف خاصی مثل استفاده در اسکلت بندی ساختمان و پل و ساخت و سازهای متنوع دیگر به کار برده می‌شود.
بخوانید: همه چیز درباره ی تیرآهن های ساختمانی
تولیدکنندگان، تیرآهن را براساس نوع استاندارد و سایزبندی طبقه بندی می‌کنند در هنگام خرید با بررسی این دو گزینه نوع محصول مورد نظر پروژه را مشخص کنید؛ سایزبندی براساس نیاز ساختمان انتخاب می‌شود. در تعین نوع تیرآهن سازه باید عوامل زیادی در نظر گرفته شود، به عنوان مثال بایستی تنش تسلیم برای اطلاع از استحکام سطح مقطع تیر، کمانش بال‌ها جهت جلوگیری از کمانش موضعی، جانبی و یا پیچشی، ضخامتی که در اثر کشش شکست نخورد و دچار برآمدگی نشود و میزان انحراف و تغییر شکل مقطع کنترل گردد.
تیرآهن I شکل انواع مختلفی در صنعت فولاد دارد. از آن در ساخت چهارچوب سازه و همچنین در خرپاها استفاده می‌شود. این نوع تیر یکپارچگی سازه به همراه استحکام آن را ممکن می‌سازد همچنین استفاده از تیرآهن باعث صرفه جویی در زمان و هزینه خواهد شد. تنوع تیرآهن I شکل آن را به مقطعی مطلوب برای هر سازه تبدیل کرده است.
تیرآهن I شکل در وزن و سایز مختلفی وجود دارد که براساس نیاز و ساختار پروژه انتخاب می‌شود. کارخانجات تولید تیرآهن در ایران، تیرآهن در سایز 14، 16، 18، 20، 22، 24، 27 و 30 تولید می‌کنند که پرکاربردترین نوع تیرآهن 14، 16 و 18 می‌باشد که طبق استاندارد تولیدشده و در شاخه‌های 12 متری عرضه می‌شود.
براساس نیاز و ساختار پروژه نوع سایز و وزن تیرآهن انتخاب می‌شود. ساخت تیرآهن فولادی به تجربه، دانش و ابزار و تجهیزات تخصصی نیاز دارد. این محصول از ورق سیاه و طی فرآیند نورد گرم ساخته و به بازار ارائه می‌شود. برای آشنایی با فرآیند تولید تیرآهن و بررسی مراحل ساخت آن در کارخانجات داخلی به دانشنامه زیر مراجعه کنید.
بخوانید: بررسی جامع فرآیند تولید تیرآهن
تیرهای H شکل دارای بال و جان ضخیم‌تری نسبت به دیگر تیرآهن‌ها هستند و بیشتر در ساخت نیم طبقه و راه پله‌ها استفاده می‌شوند. اصلی‌ترین تفاوت آن با تیر I شکل در یکسان بودن اندازه جان و بال تیر است. تیرآهن H جزو تیرآهن‌های بال پهن دسته بندی شده است.
معرفی انواع سایز تیرآهن و کاربرد آنها
تیرآهن در شاخه‌های 12 متری و بندیل شده به فروش می‌رسد که وزن هر بندیل با توجه به تولیدکننده مربوطه حدودا از 5 تا 2/5 تن می‌باشد. تعداد قرار گرفتن تیرآهن در هر بندیل با توجه به سایزبندی این محصول متفاوت است.
تیرآهن سایز 14 و 16 به عنوان تیر اصلی، تیرچه یا تیر فرعی، نعل درگاه و خرپا استفاده می‌شود، این مقاطع متدول‌ترین سایز تیرآهن ساختمانی هستند.
تیرآهن سایز 12 با وزن تقریبی 125 کیلوگرم، تیرآهن سایز 14 با وزن تقریبی 155 کیلوگرم و تیرآهن سایز 16 با وزن 190 کیلوگرم در ساخت المان‌های سازهای نظیر ستون و تیر، خرپا، نعل درگاه و اجرای سقف کاربرد دارند.
تیرآهن سایز 18 با وزن 226 کیلوگرم و تیرآهن سایز 20 با وزن 269 کیلوگرم به علت داشتن وزن زیاد در سازه‌های عظیم و بزرگ استفاده می‌شوند. تولیدکنندگان ایرانی مثل ذوب آهن اصفهان، تیرآهن در سایزهای بزرگ‌تری مثل 22، 24، 27 و 30 نیز تولید می‌کند. برای بررسی جدول سایزبندی و قیمت تیرآهن ذوب آهن اصفهان بر روی لینک کلیک کنید.
لازم به ذکر است از تیرآهن سایز 14 و 16 در ساخت تیر لانه زنبوری استفاده می‌شود. این نوع تیر در بدنه خود قسمت‌هایی توخالی به شکل شش ضلعی دارد و باعث سبک‌تر شدن وزن آن می‌شود؛ بیشتر در ساخت پل‌ها استفاده از تیر لانه زنبوری رایج می‌باشد.
بخوانید: مقایسه تیرآهن‌های فولادی | تیرآهن ذوب آهن اصفهان و فولاد ناب تبریز
اگر جداول مربوط به تیرآهن را بررسی کنید به غیر از تقسیم بندی براساس سایز، تیرآهن‌ها بر اساس انواع استانداردها نیز طبقه بندی می‌شود. رایج‌ترین استاندارد تیرآهن IPE، IPB و INP است که متداول‌ترین آنها در ایران IPE می‌باشد.
انواع تیرآهن مقاومت تنشی و فشاری متفاوتی دارد، البته مواردی مثل مواد اولیه تشکیل دهنده و شکل ظاهری آن در تعیین مقاومت تیرآهن تاثیرگذار است. محصولات تولید شده توسط تولیدکنندگان ایرانی براساس استانداردهای جهانی بوده و از مقاومت و استحکام کافی برخوردار می‌باشند.
از دیگر موارد تاثیرگذار در مقاومت تیرآهن، می‌توان به ضخامت جان و بال اشاره کرد. طبیعی است که تیرآهن با سایز بیشتر از 18 ضخامت بیشتری داشته پس مقاوم‌تر بوده و به همین جهت مناسب استفاده در ساخت و سازهای عظیم و ساخت پل است.
قیمت تیرآهن
در خرید تیرآهن باید به سایزبندی و قیمت محصول توجه کرد. پارامتر سایزبندی به همراه وزن، ضخامت و کیفیت محصول بر روی قیمت تیرآهن تاثیر گذار است. تیرآهن در بازار آهن آلات به صورت شاخه‌ای، کیلویی و بندیل قابل تهیه است.
سایز 14، 16 و 18 گزینه مناسبی برای ساخت ستون و تیر ساختمان هستند و ممکن است به دلیل تقاضای زیاد قیمت آن افزایش داشته باشد. البته هر تولیدکننده نرخ متفاوتی در بازار آهن ارائه می‌دهد. برای اطلاع از جدول سایز بندی انواع تولیدکنندگان و قیمت مقاطع فولادی با ما در ارتباط باشید.
بخوانید: راهنمای خرید تیرآهن | معرفی روشی مناسب برای خرید غیرحضوری آهن آلات
جمع بندی
مصالح ساختمانی دارای انواع و سایزبندی متفاوتی هستند که با توجه به کاربرد و نیاز سازه، نوع مناسب انتخاب می‌شود. تیرآهن به عنوان مقطع فولادی پر کاربرد در ساخت و سازها از این موضوع مستثنی نیست. انواع سایز تیرآهن استفاده متفاوتی در صنعت عمران دارد و هر کدام باید در جای مناسب خود به کار رود. در این دانشنامه استفاده از سایزبندی تیرآهن در سازه بررسی شد.
برای دسترسی سریع به آهن آلات موجود در بازار و قیمت تیرآهن می‌توانید با واحد مشاوره عصرآهن با شماره ۰۴۱۳۳۲۵۰۲۸۰ در تماس باشید، کارشناسان ما راهنمای شما خواهند بود. سایت عصر آهن تمام اطلاعاتی را که در مورد محصولات آهن و فولاد، قیمت، کاربرد و فروشندگان این محصولات نیاز دارید، برای شما فراهم کرده است.